HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Chính phủ CSVN thông qua ông Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc, hôm 4 Tháng Mười Hai, chỉ thị tạm dừng thu phí tại trạm BOT Cai Lậy một hai tháng để tìm biện pháp cho vấn đề đang bị dân chống đối.
Theo tin các báo tại Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Phúc đã phải họp khẩn với các giới chức liên quan từ Bộ Giao Thông Vận Tải ở trung ương đến nhà cầm quyền tỉnh Tiền Giang sau 4 ngày người dân quyết liệt chống thu phí tại trạm thu phí Cai Lậy, đặt trên quốc lộ 1A, thay vì đặt trên tuyến tránh được xây dựng theo hình thức BOT.
BOT là từ viết tắt tiếng Anh “Build -Operate-Transfer” nay đã quen thuộc tại Việt Nam cho các dự án công ích nhưng được giao cho nhà thầu tư nhân tự bỏ tiền xây dựng (Build) rồi vận hành và lấy lệ phí sử dụng (Operate) rồi chuyển giao lại cho nhà nước (Transfer).
Khi bắt đầu thu phí sử dụng hồi giữa Tháng Tám, giới tài xế đã phản ứng mạnh mẽ bằng cách trả tiền lẻ câu giờ gây cảnh kẹt xe nghiêm trọng, buộc phải “xả trạm” đến ba tháng sau, tức ngày 1 Tháng Mười Hai, 2017, mới thu phí trở lại.
Trước nguy cơ có thể lây lan sang các trạm thu phí khác trên cả nước dẫn đến đình trệ các hoạt động giao thông đường bộ và nền kinh tế nói chung, nhà cầm quyền Việt Nam đã phải ra lệnh dừng thu phí tại trạm BOT Cai Lậy để “làm rõ mọi vấn đề, đồng thời đề xuất phương án trên cơ sở khoa học và phù hợp thực tiễn.”
Tin các báo cho hay, như đăng tải trên tờ Dân Trí thì “thanh tra Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư, Kiểm Toán nhà nước đã vào kiểm tra dự án này và hiện thanh tra Bộ Giao Thông Vận Tải đang kiểm tra theo chỉ đạo của thủ tướng. Bộ Trưởng Giao Thông Vận Tải Nguyễn Văn Thể khẳng định nếu phát hiện ai có sai phạm, kể cả bộ trưởng, đều sẽ kỷ luật nghiêm khắc.”
Qua sự nhìn nhận trên báo chí nhà nước, có tất cả 88 tuyến giao thông từ Bắc chí Nam được xây dựng dưới hình thức BOT mà BOT Cai Lậy là một. Trong số đó, ít nhất có 8 trạm thu phí BOT đặt trên đường quốc lộ chính, không phải đặt trên đoạn đường xây mới BOT. Điều đáng để ý ở đây là tất cả đều là các dự án “chỉ định thầu” thay vì mở đầu thầu công khai, có cạnh tranh.
Nhà thầu tư nhân, nhiều phần với sự toa rập của các quan chức có quyền tại Bộ Giao Thông Vận Tải, bỏ tiền sửa qua loa đoạn quốc lộ, coi như có đóng góp “nâng cấp” rồi đặt trạm thu phí tại đây, thay vì đặt trên “tuyến tránh,” tức vị trí đúng ra phải đặt.
Đây là nguyên ủy của phản ứng phẫn nộ của người dân khi người ta đã đóng thuế tu bổ cầu đường quốc lộ rồi mà vẫn phải đóng “phí” sử dụng, tức phí chồng phí, dẫn đến phản ứng tại nhiều trạm thu phí mà chuyện xảy ra tại BOT Cai Lậy được dư luận chú ý nhất.
Những chuyện xảy ra tại BOT Cai Lậy được dư luận quá chú ý nên người tay không để ý đến hai tin tức khác. Trạm thu phí tại Ninh An trên quốc lộ 1A, thị xã Ninh Hòa, cũng phải “xả trạm” ngày 2 Tháng Mười Hai khi hàng chục tài xế dùng tiền lẻ với mệnh giá 500, 1000 đồng để mua vé qua trạm. Người địa phương phẫn nộ cho rằng nhà ở trong thị xã, chỉ cần đi 10 km nhưng phải trả phí cho cả tuyến đường.
Cũng tin trong ngày 4 Tháng Mười Hai, nhà cầm quyền tỉnh Thái Nguyên “đề xuất di dời BOT Bờ Đậu – trạm thu phí đang vấp phải sự phản đối của người dân.” Trạm thu phí này từng bị tố cáo có nhiều sai phạm mà “dù đã hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng nhưng nhà đầu tư hiện nay vẫn chưa thể thu phí điều này tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự trên địa bàn, nguy cơ phá sản của nhà đầu tư,” theo tờ Thời Báo Kinh Tế Việt Nam.
Không chịu thua hoàn toàn áp lực của dân, theo tờ Dân Trí, “Bộ Giao Thông Vận Tải và Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Tiền Giang cho biết, cảnh sát giao thông đã ghi hình cũng như thống kê được danh sách 14 xe ở những tỉnh khác, không phải ở các tỉnh, thành phố đồng bằng sông Cửu Long chỉ chuyên chạy đi chạy lại qua trạm BOT Cai Lậy để gây rối.”
Rồi đây, Bộ Công An rất có thể sẽ loan báo truy tố hình sự những kẻ “gây rối” như một biện pháp trả thù quen thuộc khi bị dân chúng biểu tình chống đối. Trò giận cá chém thớt từng được thi hành rất nhiều lần.
Một cuộc thăm dò dư luận được tờ VNExpress thực hiện hôm Thứ Hai với 24,005 người tham gia bỏ phiếu cho thấy, có 22,145 người hay 96% yêu cầu dời trạm thu phí BOT Cai lậy vào tuyến tránh. Chỉ có 259 người hay 1% là đồng ý giảm tiền phí trong khi chỉ có 601 người đề nghị “phương án khác.”
Độc giả nhiều báo tại Việt Nam như Dân Trí, VNExpress, Thanh Niên, Tuổi Trẻ, Người Lao Động mấy ngày qua đều bày tỏ sự phẫn nộ đối với cái trạm thu phí BOT. Nó bộc lộ rõ rệt “lợi ích nhóm” của các “liên minh ma quỷ” tìm cách móc túi dân qua các dự án “đúng quy trình” ranh ma luồn lách qua các khe hở của luật lệ nhà nước. (TN)