HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Nếu đúng những gì bị báo chí quốc tế đăng tải về “tứ trụ” khóa mới của CSVN, thì Hà Nội vẫn tiếp tục đu dây giữa Bắc Kinh và Washington.
Đó là nhận định của một số chuyên gia theo dõi sát chính tình CSVN về chính sách đối ngoại của Hà Nội dựa trên những tin tức được phân tích và nhiều phần có thể đúng.
Mãi tới ngày cuối của đại hội đảng CSVN dự trù là ngày 2 Tháng Hai, màn công bố “tứ trụ” của chế độ, tức tổng bí thư đảng, chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch Quốc Hội khóa mới, mới được chính thức đưa ra sau khi đã có danh sách trung ương đảng mới, rồi bầu bán Bộ Chính Trị mới, cuối cùng là “tứ trụ.”
Tuy nhiên, các hãng thông tấn quốc tế đều dựa vào các tin tức bị xì ra từ nội bộ nói Nguyễn Phú Trọng sẽ ngồi lỳ lại ghế tổng bí thư thêm nhiệm kỳ thứ ba dù ông ta đã quá tuổi nghỉ hưu từ nhiệm kỳ đầu tiên 10 năm trước. Nguyên nhân, ông Trọng muốn đưa ông Trần Quốc Vượng, thường trực Ban Bí Thư Trung Ương Đảng, tay chân thân tín đồng quan điểm giáo điều bảo thủ với ông Trọng, lên thay nhưng lại thua phiếu ông Nguyễn Xuân Phúc, đương kim thủ tướng, qua mấy lần bầu bán sơ bộ trong các kỳ họp trung ương đảng.
Ông Tổng Bí Thư Trọng thấy kế hoạch bị phá hỏng, bèn phù phép phe cánh, để ngồi tiếp khóa thứ ba ở ghế tổng bí thư, bất chấp quy định chỉ được làm hai khóa. Trong khi đó, ông Phúc thì được chia cho ghế chủ tịch nước, nhường cái ghế thủ tướng cho tướng công an Phạm Minh Chính hiện là trưởng Ban Tổ Chức Trung Ương Đảng.
Ông Vương Đình Huệ, hiện là bí thư Thành Ủy Hà Nội, từng được dự báo làm thủ tướng nhờ những hiểu biết kinh tế tài chính hơn những người khác, thì lại được đôn lên làm chủ tịch Quốc Hội thay cho bà Nguyễn Thị Kim Ngân nghỉ hưu. Tất cả những người được làm một trong bốn “tứ trụ” phải ở trong Bộ Chính Trị CSVN ít nhất đã một khóa.
“Bất cứ ai trở thành lãnh đạo chóp bu, đường lối chính sách của Hà Nội sẽ tiếp tục đu dây giữa Bắc Kinh và Washington,” theo nhà phân tích Derek Grossman thuộc trung tâm nghiên cứu Rand ở California nhận định về những thử thách mà CSVN phải đối diện.
CSVN vừa phải đối phó với tham vọng muốn nuốt trọn Biển Đông của Trung Quốc nhưng lại vẫn phải bám vào Bắc Kinh để tồn tại. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của CSVN, ngày càng lún sâu vào sự lệ thuộc vào Trung Quốc với sự thâm thủng mậu dịch tiếp tục nhiều hơn trước. CSVN cũng bắt chước mô hình tổ chức chế độ mọi mặt của Trung Quốc và chỉ có một sự khác biệt chính yếu là tranh chấp chủ quyền biển đảo Biển Đông.
Ông Murray Hiebert, một phân tích gia tại Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế (CSIS) tại Washington, cũng có nhận định tương tự như ông Grossman, là chính sách đối ngoại của Hà Nội sẽ chẳng có bao nhiêu thay đổi trong những ngày sắp tới. Có chăng chỉ là những điều chỉnh uốn lượn tùy theo tình hình diễn biến của thời thế.
“Theo tôi, họ gần như tiếp tục mở cửa kinh tế, chèo kéo thêm các đối tác kinh tế. Họ đang tìm cách tồn tại bên cạnh Trung Quốc,” lời ông Hiebert nói với hãng thông tấn AFP và ông cho hay thêm là Hà Nội cũng cố chống lại tham vọng bá quyền của Bắc Kinh tại Biển Đông.
Hoa Kỳ là thị trường xuất cảng hàng hóa lớn nhất của CSVN. Tháng trước, chính phủ Tổng Thống Trump lên án CSVN là “thao túng tiền tệ” trong khi Hà Nội phủ nhận cáo buộc. Trong bài phát biểu hôm Thứ Ba, 26 Tháng Giêng, tại đại hội đảng, ông Nguyễn Phú Trọng hàm ngụ các khó khăn của Hà Nội khi nhìn nhận chế độ của ông cần phải “xử lý đúng và hiệu quả các mối quan hệ với các nước lớn hơn.”
Dịp này, ông Trọng cũng không quên thú nhận: “Đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ vẫn là thách đố.”
Trong khi đó, giới bảo vệ nhân quyền quốc tế nhìn thấy càng ngày Hà Nội càng nặng tay hơn với những ai đả kích độc tài, đảng trị. Bản án hôm 5 Tháng Giêng với ba nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng (15 năm tù), Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn (11 năm tù) khi vu cho họ tuyên truyền chống nhà nước là một trong những thí dụ.
Mấy ngày qua, công an CSVN đã canh gác trước của nhà những người tham gia vận động dân chủ hóa đất nước, cấm họ ra khỏi nhà trong suốt kỳ đại hội đảng. Ông Huỳnh Ngọc Chênh ở Hà Nội viết trên trang facebook cá nhân là cả ngàn người trên cả nước bị canh như ông. (TN) [qd]