HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Tổ chức Theo Dõi Nhân Quyền (HRW) kêu gọi Liên Hiệp Quốc (LHQ) xem xét kỹ lưỡng tình hình nhân quyền tại Việt Nam ở kỳ duyệt xét sắp tới.
Hội Đồng Nhân Quyền LHQ dự trù diễn ra lần kiểm định phổ quát định kỳ (UPR) lần thứ tư vào năm tới đối với Việt Nam và nước này phải nộp bản báo cáo khi tình hình nhân quyền mỗi ngày một tệ hại nghiêm trọng hơn trước, so với lần kiểm định năm 2019, HRW cho hay như vậy trong bản tuyên bố ngày 3 Tháng Mười.
“Các sự vi phạm nhân quyền của nhà cầm quyền Việt Nam chứng tỏ những điều họ hứa hẹn với Liên Âu và các nước khác về nhân quyền thì chẳng thấy cải thiện được cái gì,” bà Elaine Pearson, giám đốc Á Châu Vụ của HRW phát biểu. “Nhà nước đàn áp một cách có hệ thống các quyền dân sự và chính trị nên họ đáng bị các định chế tài trợ quốc tế và các đối tác phản ứng lại thay vì quay mặt đi chỉ vì những lợi ích chiến lược. Họ nên nhận ra rằng cổ võ nhân quyền tại Việt Nam là lợi ích chiến lược.”
Trong bản báo cáo gửi Hội Đồng Nhân Quyền LHQ, tổ chức HRW liệt kê nhiều vấn đề vi phạm nhân quyền trầm trọng tại Việt Nam cần phải được giải quyết ngay. Việt Nam tiếp tục bỏ tù người dân dù người ta chỉ thực thi các quyền tự do căn bản như tự do biểu đạt, tự do lập hội và hội họp một cách ôn hòa.
Vi phạm luật lệ tố tụng hình sự và quyền được xét xử công bằng rất phổ biến tại Việt Nam bất kể là đối với các nghi can thường phạm hay những người bất đồng chính kiến. Nhà cầm quyền vẫn tiếp diễn các cuộc đàn áp quyền tự do tôn giáo tín ngưỡng. HRW nói Việt Nam cần chấp nhận và thi hành các đề nghị để đáp ứng các sự quan tâm quốc tế.
HRW cáo buộc rằng Việt Nam mở rộng các vụ đàn áp khi bỏ tù cả những người hoạt động bảo vệ môi trường khi mà khí hậu biến đổi toàn cầu đang ảnh hưởng mạnh đến Việt Nam. Một số người bị bắt tù tiêu biểu như Hoàng Thị Minh Hồng, Đặng Đình Bách, Ngô Thị Tố Nhiên, vu cho họ tội “trốn thuế” hay “chiếm đoạt” tài liệu mật nhà nước.
Theo HRW, tại kỳ kiểm định năm 2019, Việt Nam bác bỏ đề nghị sửa đổi các điều luật hình sự 109, 117, và 331 nhằm bỏ tù tất cả những người bị vu cho là chống chế độ độc tài. Thật ra, người ta chỉ lên tiếng công khai và một cách ôn hòa về tình trạng bất công xã hội, các quyền con người bị tước đoạt với mong mỏi nhà cầm quyền thay đổi để dân dễ thở hơn.
Số người bị nhà cầm quyền Việt Nam bỏ tù theo các điều 109, 117 và 331 cứ mỗi ngày một nhiều hơn chứ không phải giảm đi. HRW liệt kê tên một số nhân vật đấu tranh dân chủ và nhân quyền nổi tiếng bị các bản án tù rất nặng như Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy, Phạm Đoan Trang, Phạm Chí Thành, Nguyễn Lân Thắng v.v…
“Liên Hiệp Châu Âu và cả Hoa Kỳ vẫn nín thinh trước thành tích nhân quyền tồi tệ của Việt Nam trong khi dân chúng tiếp tục phải chịu đựng,” bà Pearson phát biểu. “Các nước thành viên LHQ không nên chờ cho tới kỳ kiểm định định kỳ sắp tới để thúc ép Việt Nam tôn trọng nhân quyền. Hãy áp lực ngay bây giờ cho sự thay đổi thật sự như thả tù chính trị và cải cách các luật lệ chỉ dùng để đàn áp.” (TN) [qd]