Ông Tập Cận Bình cam kết không quân sự hóa Biển Đông

MANILA, Philippines (NV) – Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam đoan với Tổng Thống Philippines Rodrigo Duterte là sẽ không mang chiến tranh đến Biển Đông vì các tranh chấp chủ quyền, theo bản tin của tờ Philstar hôm Thứ Hai, 13 Tháng Mười Một.

Nguồn tin thuật theo lời ông Harry Roque, phát ngôn viên phủ tổng thống Philippines, cho hay hai ông Rodrigo Duterte và Tập Cận Bình đã có cuộc thảo luận “thành thật và rất thẳng thắn” về các vùng biển tranh chấp khi cả hai gặp nhau bên lề Hội Nghị Diễn Đàn Kinh Tế Á Châu Thái Bình Dương (APEC) ở Đà Nẵng cuối tuần qua.

Ông Roque xác nhận hai nhà lãnh đạo thảo luận về vấn đề quan sự hóa Biển Đông.

“Trung Quốc phản ứng bằng cách bảo đảm rằng họ không sẵn sàng đánh nhau với ai và tổng thống cũng nói rõ là Philippines cũng không lợi lộc gì mà dùng võ lực,” lời ông Roque được thuật lại trên tờ Philstar.

Lời tường thuật của báo Philippines xuất hiện trong ngày diễn ra cuộc họp thượng đỉnh ASEAN tại Manila có sự tham dự của Tổng Thống Mỹ Donald Trump và Thủ Tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. Theo hãng tin quốc tế Reuters, trong bài phát biểu tại nghị, tổng thống Philippines không nhắc gì đến Biển Đông mà chỉ nói về các mối đe dọa khác ở khu vực mà ông gọi là “chủ nghĩa khủng bố và cực đoan bạo lực” hiện đang đe dọa hòa bình và ổn định.

Các nhà phân tích thời sự quốc tế nhiều lần tố cáo Trung Quốc xây dựng các căn cứ quy mô trên các đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa cũng như củng cố và mở rộng các đảo tại quần đảo Hoàng Sa không phải cho mục đích dân sự mà nhằm khống chế toàn bộ khu vực Biển Đông bằng quân sự.

Không ảnh được phổ biến trên chuyên trang “Sáng Kiến Minh Bạch Đường Biển Á Châu” AMTI (Asia Maritime Transparency Initiative) của tổ chức CSIS tại Washington cho người ta nhìn thấy các bãi đá ngầm đã được các đoàn tàu nạo vét, với sự bảo vệ của lực lượng hải quân Trung Quốc, đã bồi đắp gấp rút và xây dựng các căn cứ quân sự tại đây ra sao suốt ba năm qua.

Tuần trước, ông Gregory B. Poling, một phân tích gia của AMTI, trả lời trong một cuộc phỏng vấn báo chí khi được hỏi về việc Trung Quốc mang máy bay chiến đấu và hỏa tiễn đến các đảo nhân tạo ở Trường Sa là “Họ không xây dựng các nhà chứa máy bay rồi bỏ trống mãi mãi. Hiển nhiên là họ sẽ sử dụng chúng.”

AMTI cũng nhiều lần đưa ra các không ảnh do tổ chức Digital Globe cung cấp chứng minh các vị trí hỏa tiễn phòng không, vòm radar, viễn thông vệ tinh, nhà để máy bay, doanh trại cùng với các cảng biển, phi trường đã xây dựng hoàn tất. Khi nào các loại võ khí và trang bị được đưa đến đây, chỉ còn là thời gian và những gì người ta có thể nhìn thấy, không kể những gì không ai nhìn thấy.

Tuy ông Duterte không đề cập đến tranh chấp Biển Đông khi đọc diễn văn mở đầu hội nghị, nhưng theo hãng tin Reuters, nhiều nhà lãnh đạo ASEAN đồng ý họ không nên coi sự tạm lắng yên trên Biển Đông như tự dưng mà có.

“Trong khi tình hình bây giờ hình yên lặng hơn, chúng ta không thể coi sự tiến bộ hiện nay như sự hiển nhiên. Đây là lợi ích tập thể của chúng ta khi tránh tính toán sai lầm có thể dẫn đến gia tăng căng thẳng,” theo nội dung một bản dự thảo tuyên bố được chuẩn bị trước khi các lãnh đạo ASEAN gặp Thủ Tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường. (TN)