Nguyễn Văn Khanh
LTS: Ðảng Cộng Hòa đã khai mạc đại hội tại Cleveland, Ohio, tối Thứ Hai, 18 Tháng Bảy, để chính thức đề cử ông Donald Trump ứng cử tổng thống. Ngay sau ngày làm việc thứ nhì của đại hội, nhật báo Người Việt có cuộc trao đổi với nhà báo Nguyễn Văn Khanh về những điểm đáng chú ý cho ngày thứ ba của đại hội.
NV: Trước khi nói chuyện ngày thứ ba của đại hội, có lẽ phải nhờ anh lược lại những điểm cần phải nhắc đến trong hai ngày đầu tiên.
Nguyễn Văn Khanh: Chuyện lớn nhất vẫn là chuyện đoàn kết. Ðây là mục tiêu của đại hội và của chính ứng cử viên Donald Trump. Trong những cuộc trao đổi, phỏng vấn dành cho báo chí, rõ ràng chính các đại biểu cũng nói tới điều đó, đại để cho rằng ông Trump đã thành công khi lấy được phiếu cử tri Cộng Hòa ở cuộc bầu cử sơ bộ để trở thành người đại diện cho đảng ra tranh cử tổng thống, thành công đó không nhỏ, nhưng không thể nào so sánh với bước kế tiếp là làm sao lấy được đa số phiếu cử tri để trở thành vị tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ.
Chính vì thế nên đoàn kết ủng hộ ông Trump vẫn là điều được nói tới trong suốt 48 tiếng đồng hồ trước đây, được nói tới qua những bài diễn văn nẩy lửa của ông Rudy Giuliani, cựu thị trưởng New York; của Dân Biểu Paul Ryan, chủ tịch Hạ Viện; và của những diễn giả khác, mang chung nội dung là nước Mỹ cần người mở một trang sử mới, thay đổi toàn diện hệ thống chính trị ở Washington, DC, cần người vực nền kinh tế của quốc gia, cần người xây dựng một quân đội hùng mạnh, cần người bảo vệ an ninh cho đất nước, và họ cho rằng người đó không ai khác hơn chính là ông Trump.
Các bài diễn văn được đọc trong hai ngày vừa qua cũng liên tục cho cử tri Hoa Kỳ biết những lý do tại sao không thể trao chìa khóa Tòa Bạch Ốc cho bà Hillary Clinton của đảng Dân Chủ. Ðó cũng là điều được ông Reince Priebus, chủ tịch đảng Cộng Hòa toàn quốc, nói đến trong cuộc họp báo trước ngày khai mạc đại hội tại Cleveland, khi ông bảo rằng trách nhiệm của Ðại Hội Ðảng Cộng Hòa 2016 là giới thiệu ông Trump với cử tri toàn quốc và cho cử tri thấy bà Clinton không xứng đáng để lãnh nhận vai trò của một tổng thống.
Ðiều đó được thể hiện rất rõ và được các đại biểu Cộng Hòa nhắc đi nhắc lại trong hai ngày vừa qua, sau khi họ nghe bài diễn văn của bà Pat Smith, mẹ của một nhân viên ngoại giao tử nạn ở Benghazi. Trong bài diễn văn, bà Smith cho rằng con trai của bà chết vì lối làm việc bất cẩn của cựu Ngoại Trưởng Hillary Clinton, do đó, bà bảo có một chữ P cho bà Clinton là “Prison” (nhà tù) chứ không phải là “Presidency” (chức tổng thống), và tôi tin sẽ được phía Cộng Hòa nhắc đi nhắc lại nhiều lần, cho tới khi cuộc bầu cử năm nay kết thúc vào ngày mùng 8 Tháng Mười Một sắp tới.
Ðoàn kết làm một cũng là tiêu đề cho ngày hôm nay, tức ngày thứ ba của đại hội. Tiêu đề này được chọn để nhắc nhở cho mọi người thấy là khi mời Thống Ðốc Mike Pence đứng phó, ông Trump muốn bắt nhịp cầu đoàn kết với giới bảo thủ của đảng, lực lượng vẫn tỏ vẻ không tin tưởng ông Trump. Trong bài diễn văn đọc tối nay, ứng cử viên phó tổng thống Mike Pence cũng sẽ nói đến đoàn kết.
NV: Chuyện bà Melania Trump bị cáo buộc “đạo văn” hay “đạo diễn văn” của bà Michelle Obama được đại hội ghi nhận và giải quyết như thế nào?
Nguyễn Văn Khanh: Câu trả lời đúng nhất là ghi nhận ngay tức khắc và giải quyết bằng nhiều cuộc họp báo khác nhau. Ðáng chú ý nhất là cuộc họp báo của ông Paul Manafort, chủ tịch ủy ban vận động của ông Trump, đồng thời cũng là cố vấn cao cấp nhất của ông. Ông Manafort bảo rằng “chuyện bị thổi phồng quá đáng” hay nói theo lối nói của người Việt Nam là “có ít xít ra nhiều.” Ông giải thích rằng câu bà Melania nói là câu bình thường, ai cũng từng nói, chứ đâu phải là câu danh ngôn của riêng bà Michelle Obama. Ông đưa thí dụ: “Ai ai cũng nói: ‘Lúc tôi lớn lên bố mẹ tôi dạy tôi rằng phải thế này, thế khác,’ chứ đâu phải chỉ mỗi mình bà Obama nói câu đó.” Vì thế, “không thể bảo là bà Trump ăn cắp câu nói của bà Obama được.”
Nhưng rõ ràng, chuyện đó vẫn là chuyện không hay cho ông Trump và cho gia đình ông Trump. Trên các trang mạng xã hội, người ta đọc được những lời bình phẩm, diễu cợt cũng có mà ác ý cũng có. Có người viết rằng: “Bà Melania xinh đẹp vì chích botox, chích cả vào óc nên chẳng biết suy nghĩ, đánh cắp câu văn của người khác.” Có người nhắc lại chuyện ông Trump mở trường đại học, chế diễu bà Melania là “sinh viên của đại học Trump University.” Cũng có người viết là “chồng nào, vợ nấy,” ý muốn nói ông Trump là người xấu, bà vợ trẻ đẹp nhưng tình nết cũng xấu như chồng.
Tôi có trao đổi chuyện này với một số đồng nghiệp, tất cả đều đồng ý là bất kể như thế nào đi chăng nữa, ai là người viết bài diễn văn đó cho bà Melania Trump thì người đó phải chịu trách nhiệm, nhất là nghe đâu bài diễn văn được soạn cả tháng trước, được viết đi viết lại nhiều lần, mà cuối cùng vẫn phạm vào những sai lầm đó thì quả là đáng trách. Rất đáng trách.
NV: Có dư luận cho rằng Ðại Hội Ðảng Cộng Hòa 2016 là nơi để ông Trump đưa cả gia đình lên đọc diễn văn. Anh nghĩ sao về điều này?
Nguyễn Văn Khanh: Không chỉ tôi mà nhiều người khác xem đó là chuyện chẳng ngạc nhiên. Ông Trump được người Mỹ biết đến vì là một ông nhà giầu, điều khiển một chương trình TV ăn khách, đi vận động thì nổi tiếng là người ăn nói bạo miệng, chứ có mấy ai biết gì về ông đâu, thành ra, cách hay nhất để giới thiệu một ứng cử viên như ông Trump là dùng ngay người thân trong gia đình, nhờ họ cho mọi người biết ông là ai.
Bên cạnh đó, cũng phải nói tới trong suốt thời gian tranh cử, thân cận nhất với ông Trump vẫn chính là các người con của ông, trong đó được chú ý đến nhiều nhất là cô Ivanka, người mà anh em nhà báo chúng tôi gọi đùa là “bà cố vấn tối cao của ông Trump.” Thứ Năm tới đây cô sẽ đọc bài diễn văn giới thiệu cha mình, trước khi ông Trump đọc bài diễn văn nhận lời đề cử.
NV: Ai cũng biết ông Trump là người ăn nói bạo miệng và thường xuất khẩu chứ không soạn sẵn. Liệu điều này có xảy ra khi ông Trump đọc bài diễn văn nhận lời đề cử hay không?
Nguyễn Văn Khanh: Theo tin tôi ghi nhận được thì không. Ông Trump sẽ đọc một bài diễn văn được hai người từng viết diễn văn cho cố Tổng Thống Ronald Reagan soạn, và ông đang tập dượt với dàn phụ tá để chuyển tải bài diễn văn này sao cho thật ăn khách. Nhưng tôi nhớ là lúc còn vận động vòng sơ bộ, ông Trump có nói là ông thích nói chuyện tự nhiên chứ không ưa đọc diễn văn soạn trước, vì “nhàm chán, buồn ngủ.”
NV: Xin cảm ơn anh.