OTTAWA – Cựu bộ trưởng nội các thuộc đảng Tự Do đồng thời cũng là người lãnh đạo nhóm doanh nghiệp lớn của Canada nói rằng Tổng Thống Donald Trump đặt ra một mối đe dọa kinh tế đến Canada ngang ngửa với cuộc tấn công 9/11 vào Hoa Kỳ.
John Manley, chủ tịch Hội Đồng Kinh Doanh Canada, đang thúc giục chính phủ đảng Tự Do nên đáp ứng với luận điệu chống thương mại của Trump để duy trì dòng người và hàng hóa qua biên giới bận rộn nhất trên thế giới.
“Đây là sự sống còn cho Canada, là trái tim, mạch máu trong nền kinh tế của chúng ta vì vậy chúng ta không thể nhầm lẫn về điều này,” ông Manley cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư.” “Chúng ta phải nhìn điều này gần như là… mối đe dọa sống còn của ngày 9/11.”
Đầu tuần này, Trump đưa ra một video trên YouTube tuyên bố Hoa Kỳ sẽ rút ra khỏi nhóm 12 quốc gia trong TPP – Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương.
Ông Trump đã không nói gì về tương lai của Hiệp Định Thương Mại Tự Do Bắc Mỹ, nhưng nhiều lần gọi đây là một thảm họa, hoặc cần phải loại bỏ hoặc thương lượng lại.
Manley là bộ trưởng nội các thuộc đảng Tự Do trong thời gian xảy ra biến cố 9/11.
Mối quan hệ buôn bán qua vĩ tuyến 49 giữa hai nước từng bị ngưng trệ sau cuộc tấn công ngày 9/11 năm 2001, trong bối cảnh Washington lo lắng rằng Canada là một bệ phóng cho những kẻ khủng bố.
Theo ông, Canada có thể rút ra được nhiều bài học từ Thỏa Ước Biên Giới Thông Minh (Smart Border agreement) mà ông từng thu xếp với Tom Ridge, bộ trưởng An Ninh Nội Địa lúc ấy để cải thiện an ninh mà không cản trở dòng chảy $2 tỷ một ngày trong thương mại hai chiều giữa hai nước.
Cựu bộ trưởng Manley cho biết TPP hiện nay đã chết và không thể phục sinh, nhưng ông nói rằng ông đã kêu gọi chính phủ nên hành động nhanh chóng để giữ gìn mối quan hệ thương mại giữa Canada và Hoa Kỳ theo thỏa ước NAFTA.
Ông cho rằng hiện có khả năng tổng thống đắc cử Trump không nghĩ nhiều đến Canada vì bận rộn với Mexico, đối tác khác của NAFTA. Ông cho biết Canada cần phải tránh để không bị ảnh hưởng phụ bởi bất kỳ hành động nào của Trump về Mexico trong tương lai.
Ông nói thêm, cái chết của TPP làm giảm ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực Châu Á, trong đó cũng sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực đối với Canada,ngoài ra sẽ cho phép Trung Quốc lấp đầy khoảng trống tạo ra từ sự ra đi của Hoa Kỳ, giúp họ dẫn dắt được việc tạo nên các quy tắc thương mại trong khu vực.
Cũng về TPP, Mathew Wilson, phó chủ tịch các nhà sản xuất và xuất khẩu Canada, đặt câu hỏi liệu một số quốc gia TPP nhỏ hơn ở Châu Á có thực sự quan tâm đến việc “bình đẳng về thương mại” với các nền kinh tế TPP lớn như Canada.
Canada cần phải bảo vệ chống lại việc “không chỉ mở cửa của chúng ta cho dòng chảy vào của hàng hóa mà không nhận được khả năng tiếp cận các thị trường nước ngoài,” ông nói.
Wilson cho biết, ông tin rằng một khi hiểu được đầy đủ vấn đề, tổng thống đắc cử Trump sẽ đánh giá cao bản chất sâu sắc của mối quan hệ kinh tế Canada và Hoa Kỳ. (L.Q.T.)