NGHỆ AN, Việt Nam (NV) – Ngư dân huyện Quỳnh Lưu gồm nhiều người là giáo dân Công Giáo đã cử đại diện đến tòa án tỉnh Nghệ An để nộp đơn kiện nhà máy luyện gang thép Formosa đòi bồi thường thiệt hại.
Hôm Thứ Ba, 18 Tháng Bảy, khoảng 30 người đại diện cho các ngư dân thuộc các giáo xứ Vĩnh Yên, Mành Sơn và vùng phụ cận như An Hòa, Sơn Hải, Quỳnh Nghĩa, Quỳnh Tiến, Quỳnh Phương… trong huyện Quỳnh Lưu, và một số linh mục trong Ban Hỗ Trợ Ngư Dân trực thuộc Giáo Phận Vinh đến nộp đơn kiện công ty Formosa tại tòa án tỉnh Nghệ An.
Theo các nguồn tin từ Giáo Phận Vinh, các đại diện đã mang theo 502 hồ sơ kiện công ty gang thép Formosa từng bị tòa án tỉnh Hà Tĩnh tại thị xã Kỳ Anh hồi Tháng Mười năm ngoái bác bỏ dù người dân cho rằng họ có đủ các chứng cứ, lý do để kiện đòi bồi thường thiệt hại.
Cho tới nay, nhà cầm quyền CSVN chỉ chịu lấy một phần trong tổng số $500 triệu, mà công ty Formosa trả cho hành động xả hóa chất độc hại ra biển, cho dân chúng bốn tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế. Ngư dân Nghệ An cũng bị vạ lây nhưng lại bị gạt ra ngoài.
Theo nhóm Thanh Niên Công Giáo, một số giáo xứ miền biển như Phú Yên, Song Ngọc, Mành Sơn… bị thiệt hại rất nặng. Gần toàn bộ những thuyền bè đánh bắt hải sản ở giáo xứ Song Ngọc đã bị bán đi, bởi vì biển tại đó đã ít nguồn hải sản đi. Một số hải sản người dân đánh bắt được, sau khi đem về bán thì giá cả cũng bị hạ thấp xuống rất nhiều lần so với trước đó.
Ngày 14 Tháng Hai, một đoàn ngư dân là giáo dân giáo xứ Song Ngọc trên đường từ Nghệ An đi vào Kỳ Anh, Hà Tĩnh, nộp đơn kiện đã bị chính quyền tỉnh Nghệ An đàn áp một cách hết sức dã man. Hàng ngàn an ninh, cảnh sát cơ động, côn đồ được chính quyền địa phương sử dụng để đàn áp đoàn người đi kiện.
Nhà cầm quyền CSVN mở chiến dịch đấu tố, bôi nhọ các linh mục Đặng Hữu Nam và Nguyễn Đình Thục trên hệ thống báo đài nhà nước. Hai ông là những người hậu thuẫn tinh thần cho ngư dân thêm phần can đảm trong việc đòi hỏi sự công bằng xã hội. Thậm chí, nhà cầm quyền còn cho người ném gạch đá, bao vây giáo họ Văn Thai, khủng bố họ suốt nhiều ngày đêm.
Đầu Tháng Mười, 2016, hơn chục ngàn người khắp nơi đã kéo tới trụ sở nhà máy luyện gang thép Formosa tại Vũng Áng, Hà Tĩnh, biểu tình đòi hỏi đóng cửa để chấm dứt làm ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, tin tức cho hay công ty này đang tiến dần đến chính thức sản xuất sau khi nhà cầm quyền loan báo họ đã “khắc phục” hết các khiếm khuyết của hệ thống vận hành luyện thép.
Không có một cuộc khảo sát độc lập nào để biết chắc chắn môi trường biển tại miền Trung nơi bốn tỉnh có chất độc do Formosa thải ra đã an toàn chưa, an toàn đến mức nào, đặc biệt là tầng đáy biển. Chỉ thấy nhà cầm quyền hô hào là đã an toàn nhưng không mấy ai tin.
Nhiều chuyên viên từng cảnh cáo là những vùng biển bị ảnh hưởng bởi hóa chất độc của Formosa có thể còn tồn tại nhiều thập niên, không thể một vài tháng, một hai năm là đã “sạch.”
Theo nhóm Thanh Niên Công Giáo, sợ dân Nghệ An tiếp tục kéo nhau hàng đoàn người về Hà Tĩnh khiếu kiện, gây nhiều tiếng vang xấu hơn, nhà cầm quyền đã điều đình để họ nộp đơn kiện ngay tại tòa án địa phương. Tuy nhiên, có giải quyết hay không, giải quyết thế nào, vẫn còn là câu hỏi bỏ ngỏ. (TN)