WASHINGTON, DC (NV) – Hy vọng đánh bại COVID-19 làm phấn chấn tất cả mọi người dân Mỹ, nếu không muốn nói là toàn thế giới, khi vào hôm Thứ Hai, 18 Tháng Năm, công ty Moderna đưa thông báo kết quả thử nghiệm giai đoạn một cho thấy kháng thể đã được tạo trong máu những người tình nguyện.
Cùng với sự lạc quan nhân loại được cứu sống, cổ phiếu của Moderna tăng chóng mặt, nâng giá trị cổ phiếu tăng 300% trong một năm, dù chưa bán được bất kỳ sản phẩm nào, theo tạp chí STAT.
Tuy nhiên, ngày kế, giá cổ phiếu công ty này lại tụt hơn 10%, vì sau khi kiểm chứng với các chuyên gia về chủng ngừa, tạp chí y khoa STAT nhận định thông báo của hãng dược phẩm này đưa ra chỉ đánh hỏa mù công luận với những lời tuyên bố lớn lối chứ không đưa dữ liệu đối chứng.
Tạp chí STAT tường thuật các chuyên gia nói rằng, dựa trên những thông tin hiện có từ công ty có trụ sở tại Cambrigde, Massachusetts, không thể nào biết được thuốc chủng ngừa có hữu hiệu hay không.
Giới chuyên môn không nhìn vào những dòng chữ lạc quan hào hứng trên báo chí, họ tìm những dữ liệu chứng minh kết quả của công trình thử nghiệm, bởi vì, nhà khoa học chỉ được thuyết phục khi nhìn vào các con số dữ liệu phù hợp với các kết luận.
Và họ không tìm thấy những số liệu đối chứng cần thiết.
Kết quả chỉ nói đến tám người
Bản báo cáo bắt đầu với thực tế là có 45 người tình nguyện tham gia thử nghiệm. Trong số này, từng nhóm khác nhau được chích hai liều 25 microgram thuốc chủng, hai liều 100 microgram, hoặc một liều 250 microgram.
Tuy nhiên, sau đó bản báo cáo này, chỉ nói đến kết quả kháng thể trung hòa được tạo ra ở tám người. Bốn người trong nhóm nhận hai liều 25 microgram và bốn người khác nhận hai liều 100 microgram.
Nhưng không đá động kết quả thử nghiệm của 37 người còn lại.
Các chuyên gia chỉ ra rằng không nói đến kết quả của 37 người này, không có nghĩa là họ không tạo được kháng thể trung hòa.
Cần thời gian lâu dài hơn mới xét nghiệm để tìm thấy kháng thể trung hòa và phải thực hiện thí nghiệm an toàn sinh học cấp độ ba, tức là giai đoạn đưa vào cơ thể các virus đã bị yếu đi, nhưng cũng rất nguy hiểm vì đây là giai đoạn thực sự đưa độc tính vào cơ thể người.
Cho nên, khi Moderna chỉ công bố kết quả từ tám người cho thấy đó là tất cả kết quả mà công ty này có được vào thời điểm này.
Do đó, vẫn còn quá nhiều lý do để nghi vấn.
Câu hỏi về tuổi tác
Dù liệt kê số tuổi của những người tham gia, từ 18 đến 55, nhưng tuổi của tám người trên không được đề cập tới.
Câu hỏi đưa ra là nếu tám người này thuộc lớp người trẻ, đương nhiên, nhóm người trẻ được dự đoán sẽ đáp ứng với thuốc chủng tốt hơn so với nhóm lớn tuổi hơn.
Nếu thật sự kết quả tốt cho nhóm người trẻ, thì thuốc chủng này có ích gì cho những người cao niên vốn là đối tượng bị tổn thương nhất vì COVID-19.
Làm sao biết được kháng thể tạo ra được lưu giữ lâu dài?
Báo cáo của Moderna cho biết họ đã dùng xét nghiệm tìm kháng thể vào thời điểm hai tuần sau khi chích liều chủng lần thứ hai.
Chỉ có hai tuần.
“Rất là quá sớm! Chúng ta không thể biết được kháng thể sinh ra có kéo dài hay không,” ý kiến của Giáo Sư Anna Durbin, đại học y khoa Johns Hopkins.
Như vậy, theo những thông báo của Moderna hôm thứ hai, kết quả xét nghiệm chỉ vừa thực hiện sau hai tuần nên không thể nào xác định được độ lưu giữ chất kháng thể.
Do đó, cũng không thể nào xác nhận được hiệu quả thực sự của loại vaccine mà họ đang thí nghiệm.
Còn nhiều nghi vấn khác nữa về mặt y khoa như lượng kháng thể tạo ra nơi người tình nguyện trong cuộc thí nghiệm có thật sự giống như một người lành bệnh, được xem là có lượng kháng thể cao nhất do quá trình phục hồi tự nhiên.
Sự im lặng của Viện Bệnh Truyền Nhiễm Quốc Gia (NIAID)
NIAID là cơ quan hợp tác với Moderna nghiên cứu vaccine này. Các nhà nghiên cứu của cơ quan này đã tạo ra sản phẩm mẫu của bệnh dịch và trực tiếp thí nghiệm trên các người bệnh ở giai đoạn một.
Thường thì, NIAID ít khi im lặng khi tìm ra một cái gì mới.
Tuy nhiên, cần ghi nhận rằng NIAID hoàn toàn im lặng, không đưa ra thông cáo báo chí và từ chối đưa ra nhận định về công bố của Moderna.
Cố vấn mới về thuốc chủng ngừa trong chương trình Operation Warp Speed
Sự im lặng của NIAID và hành động khua chiêng trống của Moderna, giữa lúc Tổng Thống Donald Trump vừa bổ nhiệm một nhân vật vào vị trí cố vấn trưởng trong việc chế tạo vaccine cho nước Mỹ, việc này khiến cho giới quan sát cau mày.
Bởi vì nhân vật lãnh đạo này, Bác Sĩ Moncef Slaoui, lại là cựu thành viên Hội Đồng Quản Trị của công ty Moderna.
Vào hôm Thứ Hai, với bản thông báo lạc quan nhưng thiếu các dữ liệu chứng minh, giá trị cổ phiếu của Moderna tăng lên kỷ lục $80/một cổ phiếu.
Hôm đó, giá trị cổ phiếu của ông Slaoui tăng từ $2.4 lên đến $12.4 triệu, theo nhật báo The New York Times.
Sang Thứ Ba, ông bán hết số cổ phiếu có trong tay và chính phủ nói, ông Slaoui hứa tặng hết số tiền lời cho các tổ chức từ thiện. (MPL) [qd]