Thursday, March 28, 2024

Tiền muôn bạc triệu

Trần Mộng Tú (Gửi Kim Hằng)

Cả nước Mỹ đang xôn xao vì số tiền trúng của Mega Millions lên đến bạc tỷ đô la trong ngày Thứ Ba, 23 Tháng Mười, 2018. Nhóm bạn thân của chúng tôi có sáu người, ở ba tiểu bang khác nhau cũng gọi nhau chung mỗi người 2 đồng để mua sáu vé cầu may.

Nhân dịp nói về tiền lên đến cả ngàn triệu đô la nếu “chẳng may” trúng, cô em Út trong nhóm ở Texas nhìn thấy số tiền to quá, đâm hoảng. Cô sợ chẳng may mà nhóm mình chỉ có sáu người mà trúng thì cô biết làm gì với món tiền được chia đó.

Cô nghĩ lại số tiền triệu Việt Nam từ thời loạn lạc, mẹ bán nhà xong rồi chạy ra khỏi nước mà cô vẫn còn cầm hầu hết số tiền đó trong tay cho đến hôm nay, cô vội vàng viết thư cho các anh chị. Đọc thư của cô mà nao lòng:

Các anh chị thân mến,

Em nghĩ cái lô trúng xổ số to khổng lồ này đang làm sôi sục lòng và động não tưởng tượng của bao nhiêu người. Trúng số 1 triệu đô la nhiều lắm chứ nhỉ? Cả đời người chưa dành dụm nổi mấy trăm ngàn, thế mà xổ số thắng cả triệu, ai chả háo hức mua, anh em mình, phải đợi khi đến lúc cả tỷ lúc đó mới rủ nhau đi mua ‘vui?’ Trời!

Hiện giờ trong tay em còn sót lại một hộp tiền mới tinh của gần 1 triệu đồng Việt Nam thời 1975 mà mẹ em đã đi lấy từ ngân hàng vài ngày trước khi Sài Gòn thất thủ. Số tiền này là do mẹ bán căn nhà ở Nha Trang đi ở thuê và mua chung cư Nguyễn Thiện Thuật ở Sài Gòn cho các anh ở, chứ lương công chức của mẹ 20,000 một tháng chỉ vừa đủ mua bao gạo và than không đủ mua thức ăn, em còn nhớ rõ. 43 năm rồi số tiền này tuy mẹ đã cho dần những ai xin vì muốn làm kỷ niệm, còn sót lại em vẫn giữ trong hộp, mỗi lần lấy ra xem lại bùi ngùi thương cảm lẫn đớn đau. Em đã tận mắt nhìn mẹ chắt chiu từng đồng một, chả bao giờ gọi xích lô mà chỉ đi bộ đi làm, mãi sau này mới dám mua một chiếc xe đạp.

Một triệu đồng Việt Nam này toàn là giấy 500 hình con cọp màu cam và 1,000 đồng hình vua Quang Trung màu xanh, thế mà em đếm không xuể mờ cả mắt. Em thử tưởng tượng 1 triệu đô la Hoa Kỳ mà cái tờ to nhất là giấy 100 của cụ Franklin, thì em phải cần 10 cái hộp như vậy.

Em vòng vo tam quốc kể chuyện tiền cho các anh chị nghe vì cả nhà đang nhắc đến trúng sổ xố bạc tỷ chia ra cho anh em mình, và nghe anh lớn tuổi nhất nói ‘Nếu có một kế hoạch tiêu tiền rõ ràng thì mười triệu hay trăm triệu, mình tiêu cũng nhanh thôi, em đừng lo’ làm em giựt mình. Đời em đã nắm trong tay 1 triệu đồng Việt Nam mà đã thấy nhiều khôn tả huống gì 1 triệu hay 100 triệu đô la. Chắc lúc đó em xây xẩm mặt mày chả biết đâu mà mò… hihi.

Em cảm thấy khi có phúc lợi tiền rừng bạc biển, một trong những cái khó nhất là tiêu dụng như thế nào để đừng đem họa mà chỉ đem lợi đến cho người, cho mình.

Em Hằng”

Hằng ở xa, lâu lâu mới tham dự viết email, nhưng mỗi lần Hằng viết là như người kể chuyện cổ tích hay như giáo sư triết đang cần thuyết giảng một đề tài nào đó và thư của Hằng bao giờ cũng thông minh, dí dỏm và có tình.

Bây giờ nói về tiền trúng số ở Mỹ mà Hằng cũng mang ra ngay được một câu chuyện về tiền triệu Việt Nam cách đây 43 năm như một bài văn, khá cảm động.

Tôi nghĩ chắc chúng tôi nên gửi Hằng về Việt Nam để Hằng viết một đề tài về “Tiền,” một đề tài đang làm điên đảo người Việt trong nước “Tiền Nhân Dân Tệ của Tàu lưu hành trên nước Việt.” Hằng sẽ được nhìn tận mắt người dân Việt bị ảnh hưởng đến thế nào khi tiền Tàu thống trị trong những thành phố Việt mà người Hoa làm chủ. Hằng bỏ nước đi năm 1975 nên chưa được chứng kiến Cộng Sản Việt Nam vào làm chủ miền Nam và đổi tiền như thế nào.

Trở lại đề tài trúng lô độc đắc lên đến cả tỷ đang làm xôn xao không chỉ 44 tiểu bang trên nước Mỹ mà hầu như toàn quốc, vì có những người không thuộc tiểu bang có chơi Mega Millions cũng nhờ bạn bè mua hộ. Một vài người bạn ở nước khác cũng không yên vì số tiền trúng quá lớn cũng nhờ bạn ở Mỹ cho tham dự. Thế mới biết  sức mạnh của “món tiền không làm mà có” này mạnh thật!

Tôi nhớ một câu ngạn ngữ, nghe người lớn nói từ hồi tôi còn nhỏ:

Của làm ra để trên gác,
của cờ bạc để ngoài sân,
của phù vân để ngoài ngõ.”

Rồi được nghe cắt nghĩa: Đồng tiền do làm việc vất vả kiếm được, cất giữ trong nhà, chỗ kín đáo nhất để nuôi gia đình. Đồng tiền cờ bạc thì hết ngay khi mới vào tới sân nhà (hàng xóm nghe được bạc chạy sang xin hay vay mượn. Nhưng khi thua bạc chẳng thấy ai tới nhà). Đồng tiền phù vân là tiền lấy trộm của ai, thụt két, tham nhũng, hay không dưng mà có như nhặt được thì chưa vào tới sân, mới rẽ vào trong ngõ, chưa bước lên bậc thềm nó đã không cánh bay đi như đám mây.

Tôi nghĩ tiền trúng số được xếp vào loại “tiền phù vân” này, vì không làm mà có. Đã có rất nhiều câu chuyện tôi nghe được về trúng số độc đắc. Người trúng số bị cả họ hàng, bạn bè đến đòi chia của, nếu chia không khéo, không hào phóng có thể mang đến tai họa cho cá nhân có khi cho cả nhà. Người trúng số dễ mất hết họ hàng và bạn bè.

Trúng số lớn mà giữ hết cho mình, dọn đi thật xa, không cho ai thì tai họa bệnh tật cũng sẽ tới. Có người lại nói, trúng số thì phải ngay lập tức để cả 1/2 số tiền đó (bất luận là bao nhiêu) cho các cơ quan từ thiện, còn lại 1/2 phải chia ngay cho họ hàng, bạn hữu, chỉ nên giữ lại một phần nhỏ cho mình thì mới tránh được các tai họa do “Người”  hay do “Trời” mang tới.

Vậy thì “Trúng Số” vừa là may mắn vừa là tai họa, nếu ta không biết chia phúc lộc cho người khác.

Tài nguyên của nước như rừng hay biển, tiền bạc trong ngân hàng quốc gia, đất đai ruộng vườn của người dân mà chiếm làm của tư thì cũng phải xếp vào nhóm “của phù vân.” Những kẻ chiếm hữu này trước tiên là đem tai họa đến cho dân cho nước và chắc chắn ở một thời điểm nào đó chính họ sẽ phải gánh chịu những tai họa bất lương này vì nó còn nguy hiểm và gian lận hơn xổ số (xổ số là may rủi, không phải gian lận).

Tôi hỏi chồng: “Bây giờ chẳng may mà mình có cả trăm triệu trong tay thì anh làm gì? Chia cho nhà thờ, trường học, viện dưỡng lão, xây nhà cho homeless?” (vì đây là nhưng nơi anh thường lui tới làm thiện nguyện).

Chồng tôi trả lời ngay: “Chẳng làm gì cả, vì tôi chẳng bao giờ mua số, chẳng bao giờ trúng số. Anh muốn làm thiện nguyện thì anh có thể làm bất cứ ở đâu với hai bàn tay không của anh.”

Như vậy thì không cần trúng số mới làm phúc lợi cho người khác được.

Người trúng số có lòng tốt, nếu biết tính toán đem phúc lợi đến cho người và cho mình thì không có tai họa nào tới được.

Còn kẻ lấy của công làm của tư, lấy của dân làm của mình thì “Lưới Trời Lồng Lộng” chẳng sao mà thoát được.

Nếu cho Hằng về Việt Nam bây giờ thì thế nào Hằng cũng có một cái hộp thật to để cất đi tiền tỷ Việt Nam hiện tại để rồi lại hơn 40 năm sau, cả nước chỉ xài tiền Nhân Dân Tệ của Tàu. Con cháu Hằng lúc đó sẽ mang tiền Việt Hằng cất giữ đếm chơi ngay cả trên đất nước Việt Nam như Hằng đếm tiền cũ của VNCH ngày xưa trên đất Mỹ ngày hôm nay.

40 năm sau các anh chị lớn khi đó không còn hiện hữu nữa, Hằng chắc là buồn lắm vì không còn anh chị để viết thư và Hằng sẽ là một bà cụ tóc bạc da mồi, mở hộp tiền tỷ Việt Nam ra để “khóc cười theo vận nước nổi trôi.” (Trần Mộng Tú)

MỚI CẬP NHẬT