Đỗ Dzũng/Người Việt
SANTA ANA, California (NV) – Nhiều Phật tử chùa Bát Nhã, lo lắng không biết số phận ngôi chùa sẽ đi về đâu, tập trung tại tượng Phật Bà Quan Âm bên trong khuôn viên chùa chiều Thứ Bảy, 17 Tháng Hai, thắp nến và đọc kinh cầu nguyện, mong ngôi chùa không bị mất để có nơi lui tới hành đạo.
Hôm 5 Tháng Giêng, chùa nhận được thông báo từ Văn Phòng Luật Sư Steve D. Silverstein ở Tustin gởi cho Ni Sư Thích Nữ Huệ Chiếu, tên thật là Đỗ Thị Huệ Nghiêm, trụ trì chùa Bát Nhã, cho biết bà và những người trong chùa có 90 ngày để dọn ra vì ngôi chùa này thuộc quyền quản lý của bà Tiffany Phạm, ủy nhiệm viên (trustee) của một thực thể sở hữu toàn bộ bất động sản tọa lạc tại số 4717 West First Street, Santa Ana, CA 92703, tức là địa chỉ của chùa hiện nay.
Chùa Bát Nhã, trước đây tọa lạc trên đường Sullivan, Santa Ana, dời về địa chỉ trên đường First từ năm 2016, do Hòa Thượng Thích Nguyên Trí làm viện chủ sáng lập. Hòa thượng cũng là phó chủ tịch nội vụ Hội Đồng Điều Hành Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất tại Hoa Kỳ.
Trong buổi họp tại chùa ngày 24 Tháng Mười Hai, 2021, có sự hiện diện của chư tăng ni Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất tại Hoa Kỳ (GHPGVNTN Hoa Kỳ), cư sĩ Quảng Phước Huỳnh Tấn Lê, tổng vụ trưởng Tổng Vụ Pháp Chế GHPGVNTN Hoa Kỳ kiêm phụ tá hòa thượng chủ tịch Hội Đồng Điều Hành GHPGVNTN Hoa Kỳ, đọc quyết định của chủ tịch tấn phong Ni Sư Thích Nữ Huệ Chiếu giữ chức vụ trụ trì (abbess) chùa Bát Nhã, qua thỉnh cầu của hòa thượng viện chủ vì lý do sức khỏe.
Ni Sư Huệ Chiếu, lúc đó là thành viên Hội Đồng Quản Trị, là thủ quỹ của “Bat Nha Meditation Institute of America,” là đệ tử của Hòa Thượng Thích Nguyên Trí, và là cháu gọi hòa thượng là cậu ruột.
Phật tử lo lắng
“Tôi nghe có thắp nến cầu nguyện, mà cầu nguyện cái gì chứ?” Huynh Trưởng Minh Quang Lê Văn Thẩm, một Phật tử của chùa, nói với nhật báo Người Việt một cách chua chát. “Bằng mọi cách cộng đồng phải giữ lại chùa. Hòa Thượng Thích Nguyên Trí mà không biết gì là vô lý. Khi sư trụ trì già yếu thì giao chùa cho đệ tử thuộc môn phái mình, đằng này, ông lại giao cho người cháu. Ông đến đây với hai bàn tay trắng, chùa là do Phật tử đóng góp, đáng lý phải giao lại cho giáo hội mới đúng.”
Ông nói thêm: “Tôi nghe xong vụ bán chùa, rất xúc động, quá buồn, giờ còn cầu nguyện gì? Rồi bao nhiêu tro cốt ở đây sẽ phải ra đường, trở thành ‘homeless.’ Quá đau lòng!”
Bà Hòa Bình, một Phật tử khác của chùa, cho biết bà cầu nguyện sao cho chùa đừng bị mất.
“Tôi đến cầu nguyện để chùa không bị sang nhượng, được yên ổn, vì tôi nghe có thể chùa bị lấy, vì sư cô bán chùa. Tôi hy vọng là không. Nếu có thì rất buồn, chứ làm sao bây giờ, vì luật pháp công minh. Là Phật tử, chúng tôi rất buồn,” bà Hòa Bình bày tỏ.
Phật tử Kim Chi nói: “Từ trên xuống dưới, chùa phải giáng chức sư cô ngay, không để tập thể bị ảnh hưởng. Tôi là người theo Thầy Nguyên Trí mấy chục năm, từ hồi còn trên núi. Khi thầy giao cho sư cô là tôi đã phản đối rồi.”
Ông Phát Bùi, cựu nghị viên Garden Grove và là chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Nam California, vẫn còn hy vọng chùa không mất.
“Là một Phật tử của chùa, tôi hy vọng cuối cùng chùa không mất. Các Phật tử cũng quyết tâm giữ lại chùa. Chúng tôi hy vọng được Đức Phật hộ trì, thuyết phục người đầu tư giữ lại chùa, hoặc chịu mất một phần, hoặc đóng góp,” ông Phát nói. “Điều tôi lo nhất là các tro cốt trong chùa sẽ đi đâu, nếu chùa không còn nữa. Đây là một chuyện rất tâm linh, rất quan trọng với Phật tử.”
Cư sĩ Tâm Hòa Lê Quang Dật thì lạc quan và bình tĩnh hơn.
Ông nói: “Cho đến giờ này, chúng ta chưa thật sự biết hết ngọn ngành câu chuyện. Theo tôi, chúng ta cứ bình tĩnh, chuyện đâu còn có đó, để các thầy giải quyết. Rồi chúng ta sẽ biết sự thật.”
Chuyện chùa bị sang nhượng cho người khác qua một tiến trình đấu giá vì bị phát mãi được anh Hiệp Lê, một Phật tử đóng góp rất nhiều cho chùa, phát hiện.
Anh kể: “Tôi có người quen làm trong ngành địa ốc, phát hiện hồ sơ này hôm 30 Tết. Thế là tôi in ra, đem đến cho Ni Sư Huệ Chiếu để hỏi thì không gặp. Sau đó thì mọi người biết.”
Nhật báo Người Việt có đến chùa tìm Ni Sư Huệ Chiếu, nhưng không gặp. Sau đó, chúng tôi có gọi điện thoại cho sư cô, để lại lời nhắn, nhưng chưa được hồi âm.
Ni sư trụ trì bị cách chức
Một Phật tử có mặt tại buổi thắp nến không muốn cho biết tên, vì làm việc trong ngành địa ốc có liên quan các chùa chiền, thắc mắc về phản ứng của chùa khi biết sự việc.
“Thứ nhất, Hội Đồng Quản Trị chùa phải cách chức sư cô liền, đằng này, thấy chùa vẫn còn tổ chức Tết, thu tiền bá tánh,” Phật tử này nói. “Thứ hai, phải báo cảnh sát vì đây là một sự gian lận. Chùa là tài sản của Phật tử, không phải của hòa thượng, nên không thể ‘cha truyền con nối’ được.”
Phật tử này thêm: “Thứ ba Hội Đồng Quản Trị nên họp báo, cho Phật tử biết chuyện gì xảy ra, đừng nên im lặng, làm Phật tử hoang mang. Thứ tư là khi Phật tử nhận được thư đuổi nhà (Letter of Eviction) thì phải tìm luật sư ngay, để giải quyết, nhất là hàng trăm hũ tro cốt của thân nhân Phật tử trong chùa.”
Trả lời phỏng vấn nhật báo Người Việt hôm Thứ Hai, 19 Tháng Hai, ông Huỳnh Tấn Lê, cũng là tổng thư ký Hội Đồng Quản Trị chùa, cho biết: “Ngày 8 Tháng Hai, tức là ngày 29 Tết, tôi đang đi đám tang, Thầy Nguyên Trí gọi báo cho tôi biết sự việc, thầy khóc luôn. Tôi nói tôi đang đi đám tang, xong mới về giải quyết được. Sau đó, chúng tôi đến gặp sư cô, ban đầu sư cô chối, nói không biết. Chúng tôi nói nếu không thì chúng tôi sẽ gọi cảnh sát bắt, thì sư cô nhận là có sự việc. Chúng tôi thật không ngờ. Chắc là có người xúi cô, vì cô đâu biết tiếng Anh.”
“Sau đó, Hội Đồng Quản Trị chúng tôi họp truất phế sư cô liền. Hiện nay, chùa vẫn do một số người tạm quản trị,” ông Lê nói tiếp. “Hôm Thứ Sáu, 16 Tháng Hai, chúng tôi có báo cho cảnh sát Santa Ana, yêu cầu điều tra ai đứng ra bán chùa, ai ký thị thực, ai mở ‘escrow,’ bán ‘title,’ tìm được sẽ nắm đầu được người chủ mưu.”
“Cảnh sát nói đây là một vụ liên quan về kinh tế. Họ có email tôi một số câu hỏi và tôi đã trả lời họ. Nói chung là họ đã bắt đầu điều tra. Vụ này không nhỏ đâu nhe,” ông Lê thêm.
Ông cho biết, ngoài Hội Đồng Quản Trị, ban trị sự chùa gồm tổng giám đốc (CEO) là Ni Sư Huệ Chiếu, thư ký là ông Nguyễn Huy Anh Tuấn, và thủ quỹ là bà Nguyễn Khánh Lan.
Về chuyện họp báo, ông Lê giải thích: “Phật tử nôn nóng quá thôi. Có những chuyện chúng tôi làm không nói ra được. Khi nào chắc ăn chúng tôi mới thông báo.”
Chùa Bát Nhã bị sang nhượng ra sao?
Theo hồ sơ phát mãi, ngày 14 Tháng Sáu, 2016, chùa Bát Nhã, tên trong hồ sơ là “Bat Nha Meditation Institute of the USA” (Tu Viện Bát Nhã) mua bất động sản tại địa chỉ 4717 West First Street, Santa Ana, CA 92703 với giá $4 triệu, trong đó trả $2 triệu và vay $2 triệu. Sau đó, chùa trả bên chủ nợ thêm $700,000, như vậy là còn thiếu $1.3 triệu.
Ngày 8 Tháng Tám, 2018, chùa vay $1.3 triệu của Trung Development Group INC.
Ngày 10 Tháng Sáu, 2022, chùa giải quyết xong số nợ $1.3 triệu.
Ngày 14 Tháng Sáu, 2022, chùa chuyển chủ quyền sang cho bà Đỗ Thị Huệ Nghiêm (Ni Sư Huệ Chiếu), lúc đó trị giá bất động sản khoảng $4.5 triệu.
Ngày 15 Tháng Chín, 2022, bà Đỗ Thị Huệ Nghiêm vay “nóng” $1.7 triệu của JL Financing LLC với lãi suất 11.75%.
Sau đó, bà Đỗ Thị Huệ Nghiêm không biết vì lý do gì không trả JL Financing LLC tiền lời hàng tháng, nên JL Financing LLC có quyền giao cho một công ty đòi nợ và đấu giá tài sản, có tên là Lenders T D Services INC Tr. Lúc đó, tổng số tiền nợ, tiền lời, và tiền phạt lên tới $2 triệu.
Ngày 12 Tháng Mười Hai, 2023, Lenders T D Services INC Tr bán đấu giá chùa với giá $3,634,000 cho một thực thể do bà Tiffany Phạm làm ủy nhiệm viên.
Ngày 5 Tháng Giêng, Văn Phòng Luật Sư Steve D. Silverstein gởi “Letter of Eviction” ra cho chùa Bát Nhã.
Đáng chú ý, trong những điều lệ khi thành lập chùa ngày 2 Tháng Giêng, 1993, do Hòa Thượng Thích Nguyên Trí, người sáng lập, ký có chi tiết: “Bất động sản này hoàn toàn được sử dụng cho mục đích tôn giáo hoặc từ thiện và không được trở thành thu nhập hoặc tài sản có lợi cho bất cứ thành viên hội đồng quản trị, giới chức, hoặc thành viên nào với tư cách là một cá nhân.”
Các vụ kiện sách nhiễu tình dục
Hồi Tháng Mười Hai, 2022, hai cô Thy Nguyễn và Tina Lê nộp đơn lên tòa, tố cáo Hòa Thượng Thích Nguyên Trí sờ soạng và tấn công tình dục hai phụ nữ lúc họ còn nhỏ tuổi hồi thập niên 1990 và 2000.
Qua nhiều phiên tòa, đến ngày 5 Tháng Bảy, 2023, tòa ra phán quyết buộc Hòa Thượng Thích Nguyên Trí bồi thường $175,000 cho mỗi nạn nhân, tổng cộng là $350,000.
Theo phán quyết, chùa không bị trách nhiệm phải bồi thường vì nguyên đơn không chứng minh được hòa thượng là thành viên Hội Đồng Quản Trị chùa, cũng như không chứng minh được từ năm 1993 đến năm 1999 hòa thượng là người điều hành chùa.
Phán quyết cho thấy, ông Huỳnh Tấn Lê khai với tòa rằng ông không nhớ vị hòa thượng có phải là người điều hành chùa hay không.
Về chuyện này, hôm Thứ Hai, 19 Tháng Hai, cô Thy Nguyễn nói với nhật báo Người Việt rằng trong phiên tòa ngày 7 Tháng Hai, 2023, cô không ngờ các giới chức của chùa như ông Huỳnh Tấn Lê, Sư Cô Huệ Chiếu, ông Nguyễn Anh Tuấn, và cô Kim Chi Lê, đều bác bỏ Hòa Thượng Thích Nguyên Trí là người điều hành chùa.
“Hồi còn nhỏ đi chùa, chúng tôi được dạy bảo rằng phải trung thực, vậy mà bây giờ những người này không làm như vậy, mặc dù họ đều sinh hoạt trong chùa,” cô Thy Nguyễn phàn nàn.
Về số tiền bồi thường, cô Thy Nguyễn cho biết: “Cho tới nay, chưa thấy họ trả lời gì cả. Có vẻ họ không có ý định trả tiền bồi thường cho chúng tôi. Luật sư của chúng tôi vẫn chưa liên lạc được với họ.”
“Chúng tôi vừa đâm đơn kiện lần thứ nhì, cả hòa thượng và chùa, và bên bị đơn đã nhận được đơn,” cô Thy cho biết thêm.
Cô cho biết sẽ còn một số phụ nữ nữa sẽ nộp đơn kiện hòa thượng và chùa, cũng với tội danh tương tự.
“Tôi hy vọng có nhiều người nữa ra kiện vụ này, để cho nhiều người biết sự việc xảy ra tại chùa như thế nào để tránh sau này. Tôi biết cùng trang lứa với tôi đến chùa bị thầy sờ mó, nhưng họ không dám nói. Sau vụ này, tôi nghĩ sẽ có người nói ra và đâm đơn kiện,” cô Thy Nguyễn nói thêm. [kn]
—–
Liên lạc tác giả: [email protected]
