Nguyễn Văn Khanh
(Tường trình từ Ba Lan)
“Ðánh một vài đồng cho vui mà anh,” anh bạn tôi mới quen ở Ba Lan vừa cười vừa nói. “Chẳng ai làm giầu bằng cá cược đâu, tụi này mỗi đứa đánh vài đồng để xem trận banh cho thêm phần hào hứng đó mà,” vừa nói anh vừa đưa tay chỉ những chỗ cá cược bóng đá ngay trong khu chợ Việt Nam nằm cách thủ đô Warsaw chừng nửa giờ lái xe.
Bàn ghi cá cược.
Không khí Euro 2012 sôi nổi đến đâu thì chuyện cá cược hào hứng tới đó. Bên Mỹ thế nào cũng có, nhưng không thể bằng Âu Châu, vùng đất có những sòng cá cược công khai, mọi người đều có thể tham gia cho thêm “khí thế.” Khí thế càng tăng, người đánh càng đông, các sòng mọc ra càng nhiều để phục vụ khách hàng theo đúng tiêu chuẩn cung cầu của thị trường.
Khi bước vào các sòng ghi điểm, tôi thấy ngay những toán thanh niên chia thành nhiều tốp nhỏ, tất cả đang bàn thảo nên bắt “thằng” nào, đánh như thế nào “cho đúng.” Phải nói ngay là nghe các bạn trẻ này bàn luận với nhau rất vui, mỗi người đưa ra một số lý do tại sao lại bắt “thằng này” mà không chọn “thằng kia,” nghe chẳng khác gì các nhà bình luận thể thao trên truyền hình.
Những lý do thường được nhắc đến là chuyện cầu thủ – đứa này bị thương, đứa khác lãnh thẻ đỏ không được ra sân – cho tới những chuyện bên lề nhưng rất quan trọng, chẳng hạn như đội Pháp đá hơn 20 trận chưa thua trận nào, đội Ukraine chưa hề thắng trên sân Donetsk cũng là những điều cần phải cân nhắc trước khi quyết định đặt tiền.
“Ðánh cho vui là một chuyện, nhưng vẫn phải tính chứ anh,” một anh trong nhóm tôi gặp giải thích. Cũng anh bạn trẻ này bảo thêm “tính thì cứ tính nhưng tính sai thì dễ, tính đúng khó lắm,” kể thêm ngay ở trận mở màn, “em biết thế nào 2 đứa nó cũng hòa nhau (tức Ba Lan và Hy Lạp thủ huề), em chọn đúng cả tỷ số 1-1, nhưng em đánh hòa 1-1 ở hiệp nhất, đâu ngờ chúng nó lại hòa ở hiệp hai.”
“Có rất nhiều cách đánh,” một người khác trong nhóm chỉ cho tôi. “Ðơn giản nhất là chọn một hội thắng, thua hoặc hòa.” Lối này “dễ đánh nhất, thông thường cứ thấy thằng nào mình kết thì đặt tiền vào cửa đó, nhưng ăn không được nhiều,” còn nếu muốn thắng nhiều “thì có những lối đánh khác nữa, đương nhiên khó ăn hơn, nhưng nếu trúng thì tiền đầy túi.” Chẳng hạn như 2 trận bảng D mới kết thúc tối hôm qua, nếu bắt đúng cả 2 hội thắng hoặc thua, cộng thêm với tỷ số ở hiệp đầu (thí dụ Pháp dẫn trước, Ukraine dẫn trước, hay 2 bên hòa nhau), đánh 1 đồng “có thể ăn đến vài trăm bạc.” Nói tóm lại, “anh muốn đánh thế nào cũng được, muốn đặt bao nhiêu tiền nhà cái cũng gật đầu, ăn thua rất sòng phẳng.”
Phải nói rõ là không phải chỉ có người Việt đánh cá mà ngay chính người dân các quốc gia Châu Âu cũng thích thử thời vận. Ngay sau ngày bốc thăm chọn bảng, hai sòng Paddy Power và Bet365 ở London đã đưa ra những dự đoán hoàn toàn thể thao về cuộc tranh tài Euro 2012, sau đó là tới màn cho điểm. Hai đội tuyển Tây Ban Nha và Ðức được các sòng ngợi khen nhiều nhất, và càng khen bao nhiêu thì tiền ăn lại càng ít bấy nhiêu.
Ít nhất cho tới giờ phút này, những dự đoán của cả 2 sòng đều khá đúng, chẳng hạn như bắt Ðức hay Tây Ban Nha đánh 1 thắng có 3, trong khi đánh Cộng Hòa Ireland hay Thụy Ðiền đánh 1 ăn tới 250. Hiện Ðức và Tây Ban Nha vẫn đứng đầu và có nhiều khả năng gặp nhau ở chung kết, trong khi cả Cộng Hòa Ireland lẫn Thụy Ðiển đã chia tay với giải sau khi thua cả 2 trận đầu vòng bảng. Ngay đội tuyển Hòa Lan được các nhà bình luận thể thao khen nức khen nở cũng bị 2 sòng nổi tiếng này chê bai: chọn Hòa Lan đoạt vô địch đánh 1 ăn tới 33, thua xa Liên Bang Nga đánh 1 ăn chỉ có 14.
Ðiều những người cá cược thắc mắc là không hiểu nhà cái tính thế nào mà đưa ra những con số rất ngộ nghĩnh. Thí dụ như trận Pháp gặp Ukraine, đánh Pháp “1 đồng chỉ ăn có 1.78 theo bảng Châu Âu” hoặc “1 đồng ăn có 1.82 theo bảng Châu Á.” Tất cả những con số này “được công bố và thay đổi từng phút một,” người ghi đề chỉ dựa theo “con số thông báo trên computer, nhận tiền của khách, và ăn hoa hồng.”
Trở lại với chuyện người Việt ở Ðông Âu cá cược bóng đá, “nơi khác thế nào thì tôi không biết, nhưng ở Ba Lan này họ đánh nhiều tiền lắm,” một chủ cửa hàng trong chợ nói với tôi. “Mất nhà mất cửa thì chưa nghe nói, nhưng mất xe, mất cửa hàng là chuyện khá thường xảy ra.” Bà chủ cửa hàng còn bảo sau World Cup Nam Phi 2010, “chúng em có một anh bạn thắng được 4 cái xe hơi, sau đó anh ấy đem bán rẻ cho những người khác để lấy tiền mặt tăng vốn kinh doanh.”
Nhiều người Việt ở Ba Lan tham gia cá cược.
Làm ngay một bài tính nhẩm: mỗi chiếc xe giá phải từ chục nghìn, mỗi cửa hàng giá rẻ cũng phải cả trăm nghìn đô, chứng tỏ không phải ai cũng đánh vài đồng cho vui như anh bạn tôi mới quen nói lúc ban đầu.
Một chuyện bên lề về cá cược bóng đá Châu Âu: một bạn chuyên ghi đề cho tôi biết các sòng bây giờ đều chủ trương “live bet,” được dịch qua tiếng Việt là đánh “theo tỷ lệ sống.” Anh bạn này giải thích thời xưa banh lăn là ngừng ghi đề, bây giờ banh còn lăn là còn ghi, chỉ mỗi điều giá cả có thể khác nhau. Thí dụ: trận Ðức gặp Hòa Lan, nếu bắt Ðức ngày từ đầu 1 đồng ăn 2, đến khi Ðức dẫn 2-0 mới bỏ tiền bắt Ðức thì 1 đồng ăn chỉ còn 1 đồng mốt.
Cũng anh ghi đề này bảo giả sử 2 đội hòa nhau hơn hơn thua chỉ một điểm, trọng tài cho đá thêm 3 phút nếu muốn đánh “cũng nhận luôn.” Lúc đó tính tiền ăn thua như thế nào? “Tùy vào computer, nhà cái cho bao nhiêu bọn này chung bấy nhiêu.”