Trước khi có thể thực hiện lời hứa hợp thức hóa việc sử dụng cần sa ở Canada, chính quyền Trudeau phải đối diện với lượng công việc đáng kể trên trường quốc tế vì những mâu thuẫn với các công ước quốc tế mà Canada có nghĩa vụ phải tôn trọng.
Marijuana được bày bán ở cửa tiệm LivWell, tại Denver, tiểu bang Colorado. (AP Photo/David Zalubowski)
Một văn bản lưu ý soạn cho thủ tướng Trudeau vừa được Canadian Press tìm được thông qua đạo luật truy cập thông tin cho thấy các chuyên viên pháp lý đã khuyến cáo chính phủ đảng Tự Do phải chuẩn bị làm sao để minh chứng cho thế giới thấy kế hoạch hợp thức hóa cần sa không đi ngược với nghĩa vụ quốc tế của mình. Điều đó bao gồm việc phải tìm ra một phương cách thực hiện phù hợp với ba điều luật quốc tế vốn có nội dung hình sự hóa các hình thức sở hữu và sản xuất cần sa.
Canada là một thành phần của ba công ước quốc tế quan trọng về cần sa và các loại dược liệu kích thích thần kinh tâm lý gồm:
– Công ước ma túy năm 1961, đã được sửa đổi theo Nghị Định Thư năm 1972.
– Công ước năm 1971 về các chất tác động đến tâm lý thần kinh.
– Công ước Liên Hợp Quốc năm 1988 chống lại các chất ma túy và kích thích thần kinh tâm lý.
Errol Mendes, chuyên gia về Luật Hiến Pháp và Quốc Tế tại đại học Ottawa, nói rằng chính phủ sẽ phải đối mặt với một thời gian dài và vất vả trên đấu trường toàn cầu trước khi có thể hợp pháp hóa cần sa như đang dự định.
Ông nói, hợp pháp hóa cần sa là một phong trào đang phát triển ở một số nước, đặc biệt là ở châu Mỹ Latin, nhưng đang phải đối mặt sự phản đối gay gắt trong một số tiểu bang ở Mỹ.
Nếu đảng Cộng Hòa giành chiến thắng trong Tòa Bạch Ốc vào Tháng Mười, phe đối lập sẽ thậm chí còn mạnh hơn trong một đất nước mà một số người coi việc hợp pháp hóa cần sa như một thay đổi có thể dẫn đến những rủi ro lớn trong xã hội, Mendes nói.
Văn bản lưu ý còn nhắc đến vấn đề ma túy trên thế giới sẽ là trọng tâm của một phiên họp đặc biệt của đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào Tháng Tư năm nay.
“Tại cuộc họp, một số nước Nam Mỹ như Mexico muốn thảo luận về những chính sách hiệu quả hơn để đáp ứng với thực tế hiện tại của các vấn đề ma túy, trong đó có thể bao gồm việc xóa bỏ sự kết án, hợp pháp hóa ma túy trái phép và kêu gọi thảo luận lại nhằm làm giảm bớt các quy ước quốc tế về kiểm soát ma túy.”
Mendes cho biết Canada vẫn có thể tìm thấy cách tuân thủ các điều ước quốc tế, nhưng sẽ phải chứng minh rằng việc hợp pháp hóa cần sa giúp làm suy giảm việc sử dụng ma túy bất hợp pháp.
“Vấn đề là chính phủ phải giải thích lý do tại sao muốn thực hiện việc đó, tại sao cảm thấy mình phải là như thế từ niềm tin (mà) Thủ Tướng Trudeau đã tuyên bố rằng việc thực thi các ngăn cấm đã thất bại… chỉ khiến tỉ lệ tội phạm gia tăng hơn ở Canada.” (L.Q.T.)