HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Bốn quan của huyện Mỹ Đức và 10 quan của xã Đồng Tâm, thành phố Hà Nội, sẽ hầu tòa trong Tháng Bảy này do liên quan đến “sai phạm đất đai” xảy ra tại xã Đồng Tâm.
Theo một số báo tại Việt Nam, Viện Kiểm Sát huyện Mỹ Đức “đã hoàn tất hồ sơ và ra cáo trạng chuyển sang Tòa Án Nhân Dân huyện Mỹ Đức để trung tuần Tháng Bảy tới đây sẽ truy tố 14 bị cáo ra trước cơ quan xét xử về các tội ‘Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ’ theo Điều 281 và tội ‘Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng’ quy định tại Điều 285 Bộ Luật Hình Sự.”
Nếu bị kết án, 14 quan huyện Mỹ Đức và xã Đồng Tâm có thể bị tù đến 15 năm.
Bản tin của báo điện tử VietNamNet nói rằng trong số 14 quan huyện và xã nói trên, có 10 cựu cán bộ xã, trong đó có ba cựu chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân, một bí thư, một chủ tịch Hội Đồng Nhân Dân, trưởng ban tài chính, trưởng công an xã. Phiên tòa xử nhóm cựu quan chức này dự trù sẽ diễn ra trong hai ngày liên tiếp, tại trụ sở tòa án huyện Mỹ Đức.
Vụ án có vẻ được hối hả chuẩn bị trước sự chú ý đặc biệt của dư luận sau khi 38 viên chức của huyện Mỹ Đức và công an, cảnh sát cơ động đã bị dân Đồng Tâm bắt làm con tin giữa Tháng Tư vừa qua. Dân xã Đồng Tâm bắt giữ cả viên chức huyện, công an, cảnh sát cơ động vì nhà cầm quyền đưa lực lượng đông cả 100 người tới địa phương mời một số người đi xác định địa giới đang tranh chấp nhưng đánh lừa họ và bắt đi bốn người như kiểu bắt cóc.
Sau một tuần lễ căng thẳng, ngày 22 Tháng Tư, chủ tịch thành phố Hà Nội đến họp với 50 đại diện dân xã Đồng Tâm, cam kết không truy cứu hình sự vụ bắt cán bộ nhà nước, cam kết sẽ trở lại đây công bố kết luận thanh tra dựa trên những lời tố cáo của dân địa phương về diện tích đất của dân bị nhà cầm quyền và cả quân đội cưỡng chế bất hợp pháp.
Nội dung bản cáo trạng được thuật lại trên báo điện tử VTC hôm Thứ Ba, 4 Tháng Bảy, rằng: “Từ năm 2002 đến 2013, một số cán bộ, lãnh đạo xã Đồng Tâm vì động cơ vụ lợi đã thực hiện việc cấp, giao đất trái thẩm quyền, hợp thức đất lấn chiếm cho một số hộ dân trái quy định. Cán bộ Văn Phòng Đăng Ký Đất Đai, Phòng Tài Nguyên-Môi Trường huyện Mỹ Đức bị cáo buộc không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, thiếu trách nhiệm trong việc thẩm định, thẩm tra nguồn gốc đất dẫn đến việc ký xác nhận không có căn cứ.”
Dù được chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân thành phố Hà Nội cam kết “không khởi tố” vì bắt quan chức làm con tin nhưng dân xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội, khó tránh khỏi tù tội.
“Chế độ của chúng ta mà bắt giữ công an mấy chục người làm sao có chuyện như vậy. Cái tội giữ người trái phép đó phải được điều tra xử lý nghiêm túc, cũng như tội phá hoại tài sản. Tôi đã nói trước khi xử lý người dân sai trái quá khích này thì xử lý ngay những cán bộ đã lạm dụng, đã vô trách nhiệm, đã làm sai ở xã đó.”
Đó là lời của Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc trong buổi tiếp xúc với cử tri tại Hải Phòng hôm Thứ Hai, 26 Tháng Sáu, nói dân xã Đồng Tâm sẽ bị “điều tra, xử lý nghiêm túc” sau khi xử các quan chức tại địa phương tội lạm dụng chức quyền để “ăn đất” dẫn đến chống đối gây rúng động dư luận hồi Tháng Tư vừa qua. Video clip này phổ biến trên trang mạng điện tử báo Pháp Luật TP.HCM đưa lại clip bản tin của đài truyền hình Việt Nam.
Ông Phúc, cấp trên của ông Nguyễn Đức Chung, chủ tịch thành phố Hà Nội, xác định sẽ không bỏ qua tội bắt viên chức cán bộ nhà nước làm con tin và phá hư hại xe của công an.
Còn nhớ, vào ngày 15 Tháng Tư, một lực lượng đông đảo cán bộ, công an, cảnh sát cơ động của huyện Mỹ Đức kéo đến xã Đồng Tâm gài bẫy bắt bốn người dân địa phương mà họ cho là cầm đầu cuộc chống đối “thu hồi đất quốc phòng” mà dân nói sai luật, có các chứng cứ đầy đủ. Tức giận vì vụ bắt người không hề có giấy tờ lệnh lạt theo đúng thủ tục pháp lý, dân làng đã bắt 38 người gồm cả nhiều quan chức các ngành của huyện Mỹ Đức và gần 20 cảnh sát cơ động, nhốt làm con tin ở nhà văn hóa của xã.
Dân xã Đồng Tâm đã khiếu kiện suốt nhiều năm về vụ thu hồi gần 60 hécta đất mà họ có giấy tờ chứng minh là đất nông nghiệp thuộc quyền sử dụng hợp pháp của dân, nằm ngoài đất “quốc phòng” vốn được “quy hoạch” làm sân bay nhưng rồi bỏ hoang vì không khả thi. Bất chấp khiếu kiện, công ty viễn thông Viettel (của Bộ Quốc Phòng) tới san ủi để khai thác làm dự án xây cất bán lấy tiền thì bị dân địa phương ngăn cản, dẫn tới cưỡng chế.
Sau nhiều đe dọa, cho cả xã hội đen khủng bố, áp lực, rồi dụ dỗ không kết quả và người dân cương quyết không chịu thả các người đang bị bắt làm con tin, ngày 22 Tháng Tư, ông Nguyễn Đức Chung, phải tới thôn Hoành họp với 50 đại diện của xã Đồng Tâm.
Kết quả của cuộc họp, ông Chung ký cam kết và lăn tay “không truy cứu hình sự” vụ bắt 38 cán bộ, cảnh sát cơ động và thanh tra toàn diện vụ thu hồi đất trong 45 ngày để làm rõ đúng sai theo đòi hỏi của người dân. Bản cam kết viết tay có chữ ký của ông được phổ biến rộng rãi trên báo chí nhà nước ngay ngày hôm đó.
“Tôi cam đoan với bà con sẽ không truy cứu hình sự bà con trong thời gian này, sẽ đợi sức khỏe cụ Kình bình phục, trở về quê để người dân yên tâm.” Báo chí đăng nguyên văn lời tuyên bố của ông trong cuộc họp với dân.
Từ cam kết này, dân xã Đồng Tâm đã thả hết tất cả những người bị họ tạm giữ nhưng được hầu hạ đãi đằng cơm nước chỗ ngủ đầy đủ như khách.
Sau quyết định khởi tố của công an Hà Nội, bây giờ, qua lời của Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc, vụ hành tội dân xã Đồng Tâm không phải từ quyết định của thành phố mà của cấp cao hơn. Lời cam kết của chủ tịch thành phố Hà Nội trở thành tờ giấy lộn. (TN)