HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Ông Mai Tiến Dũng, bộ trưởng – chủ nhiệm Văn Phòng Chính Phủ, vừa chính thức xác nhận tại cuộc họp báo chính phủ thường kỳ Tháng Tám diễn ra chiều 30 Tháng Tám, Tòa Trọng Tài Quốc Tế tại Paris đang phân xử vụ ông Trịnh Vĩnh Bình kiện chính phủ Việt Nam, theo báo Thanh Niên.
Theo tường thuật của tờ Thanh Niên, ngoài việc chính thức thừa nhận chính phủ Việt Nam là bị đơn, ông Bình đòi bồi thường $1.2 tỷ, ông Mai Tiến Dũng nói thêm rằng, quan điểm của chính phủ Việt Nam là “minh bạch,” “tạo môi trường kinh doanh bình đẳng cho các doanh nghiệp ngoại quốc đầu tư vào Việt Nam” và “tạo niềm tin.”
Ông Dũng nói thêm là nếu cơ quan hay địa phương nào vi phạm cam kết thì nhà đầu tư sẽ kiện chính phủ Việt Nam. Tuy nhiên ông Dũng không đề cập đến nội dung và kết quả phân xử mà chỉ bảo rằng phải chờ.
Đây là lần đầu tiên nhà cầm quyền Việt Nam xác nhận đang là bị đơn trong vụ kiện mà chắc chắn họ sẽ thua kiện.
Theo dự trù thì Tòa Trọng Tài Quốc Tế tại Paris sẽ phân xử vụ Trịnh Vĩnh Bình kiện chính phủ Việt Nam đòi bồi thường tối thiểu $1.25 tỷ từ ngày 21 Tháng Tám đến ngày 31 Tháng Tám. Cơ chế xét xử của hệ thống tòa trọng tài khác với hệ thống tòa án thông thường: Xử kín giữa các bên có liên quan, kèm nhiều ràng buộc liên quan đến việc công bố thông tin nên đến nay, người ta chưa biết nội dung phán quyết.
Tuy nhiên một số video clip và hình ảnh được chia sẻ trên Internet cho thấy, hôm 27 Tháng Tám, ông Bình với nét mặt rạng rỡ, vung cao hai tay khi bước ra khỏi trụ sở của cơ quan tài phán này.
Ông Trịnh Vĩnh Bình, 70 tuổi, cư ngụ tại Sài Gòn, vượt biên năm 1976, đến Hòa Lan định cư trong cùng năm rồi trở thành triệu phú nhờ cung cấp chả giò cho thị trường Hòa Lan, Bỉ, Anh.
Theo Ðài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA), năm 1990, ông Bình được các cơ quan ngoại giao của Việt Nam ở Châu Âu mời gọi về Việt Nam đầu tư. Ông Bình bán toàn bộ cơ sở thương mại, mang về Việt Nam $2.3 triệu và 96 kg vàng để đầu tư vào nhiều lĩnh vực như nuôi, chế biến, xuất cảng hải sản, trồng rừng lấy gỗ, du lịch… Trong sáu năm, tài sản của ông Bình tại Việt Nam tăng lên khoảng tám lần.
Năm 1996, ông Bình đột nhiên bị bắt với hai cáo buộc “trốn thuế” và “đưa hối lộ.” Hai năm sau, tòa án tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đưa ông Bình ra xử sơ thẩm, phạt ông Bình 13 năm tù. Ông Bình kháng cáo, Tòa Án Tối Cao đưa vụ án ra xử phúc thẩm, giảm hình phạt xuống còn 11 năm tù. Nhờ sự can thiệp của chính phủ Hòa Lan, ông Bình được tại ngoại và trước khi bị bắt để “thi hành án,” ông Bình vượt biên lần thứ hai.
Có nhiều bằng chứng cho thấy, vụ tống giam-kết tội ông Bình là sử dụng cường quyền để cưỡng đoạt tài sản cá nhân một cách trái phép, vi phạm nghiêm trọng cả luật pháp Việt Nam lẫn các cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế và giới đầu tư.
Năm 2003, ông Bình nộp đơn kiện chính phủ Việt Nam ra Tòa Trọng Tài Quốc Tế, đòi bồi thường $100 triệu.
Năm 2006, chính phủ Việt Nam chủ động thương lượng với ông Bình bên ngoài phạm vi Tòa Trọng Tài Quốc Tế, cam kết bồi thường cho ông Bình $15 triệu và trả lại toàn bộ tài sản mà ông Bình đã thủ đắc hợp pháp tại Việt Nam. Truy cứu trách nhiệm hình sự một số cá nhân lạm quyền, đẩy ông Bình vào vòng lao lý và đi đến chỗ trắng tay. Theo thỏa thuận này, ông Bình rút lại đơn kiện và không tiết lộ nội dung thỏa thuận.
Tuy ông Bình đã thực hiện đúng các thỏa thuận trong phạm vi trách nhiệm của ông nhưng chính phủ Việt Nam lại bội tín thêm một lần nữa (lần đầu là bội tín vì không thực hiện đúng các cam kết khi mời gọi đầu tư).
Tháng Giêng, 2015, ông Bình kiện chính phủ Việt Nam ra Tòa Trọng Tài Quốc Tế lần thứ hai. (G.Đ)