Thursday, May 16, 2024

Hệ thống hội đoàn ở Việt Nam có để làm gì?

Thanh Hà

Dư luận xã hội ở Việt Nam lâu nay vẫn đánh giá các tổ chức hội đoàn do nhà nước bày ra, mang danh hệ thống “cánh tay nối dài” của CSVN là thể loại vô tích sự, nhưng tiêu tốn rất lớn tiền ngân sách.

(Hình minh họa: Nhac Nguyen/AFP via Getty Images)

Đó là các tổ chức hội đoàn như Mặt Trận Tổ Quốc, Đoàn Thanh Niên Cộng Sản, Tổng Liên Đoàn Lao Động, Hội Liên Hiệp Phụ Nữ, Hội Nông Dân, và Hội Cựu Chiến Binh… Đây là những tổ chức đoàn thể được đánh giá có vai trò tối quan trọng, được nhà nước bao cấp kinh phí hoạt động với mục đích để bảo vệ chế độ.

Câu chuyện trước Tết Nguyên Đán Giáp Thìn vừa qua, Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam có chính sách hỗ trợ cho những  người lao động có hoàn cảnh khó khăn. Báo Tuổi Trẻ hôm 24 Tháng Giêng có bản tin với tựa đề “Vì sao công nhân từ chối nhận quà Tết?” Báo này cho biết: “…để nhận được khoản hỗ trợ này, người lao động phải thực hiện một số thủ tục rất khó khăn và quá nhiêu khê nên đã thẳng thừng từ chối nhận.”

Theo đó, mọi năm trước đây, tiền hỗ trợ cho công nhân khó khăn được chuyển thẳng vào tài khoản của công nhân đã có sẵn, thì nay Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam yêu cầu các công nhân phải mở tài khoản mới của công ty tài chính HD Saison, do tổng liên đoàn làm trung gian giới thiệu, hợp tác.

Kèm theo điều kiện bắt buộc, công nhân phải dùng 300,000 đồng hỗ trợ đó để mua hàng hóa trên sàn thương mại điện tử Shopee và Tiki. Vẫn theo báo Tuổi Trẻ, sau khi mua hàng, giao dịch xong, người lao động có thể hủy thẻ. Còn trường hợp xài hơn số tiền được hỗ trợ, nếu người lao động rút tiền mặt thì bị tính lãi.

Công luận đặt câu hỏi, tại sao Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam, một tổ chức đại diện cho giới công nhân, lại phải lòng vòng đem quyền lợi của họ cho các tổ chức tín dụng, các mạng thương mại điện tử “xâu xé?”

Cũng như câu chuyện bà Nguyễn Thị Lệ Hà, chủ tịch Hội Liên Hiệp Phụ Nữ tỉnh Hà Tĩnh, lạm dụng xe công để đón con gái ở phi trường Vinh trong những ngày giáp Tết trái quy định. Thêm nữa, xe còn gắn còi, đèn ưu tiên trái phép gây bất bình trong công luận.

Nhưng trên mạng xã hội xem chừng không để cho bà Hà được yên, những bê bối của bà chủ tịch được cộng đồng mạng “đào bới” để phơi bày trình độ cũng như năng lực của bà trước công luận.

Bản tin của báo Dân Trí ngày 12 Tháng Chín, 2023 khiến nhiều người ngạc nhiên không tin nổi. Bản tin cho biết, “31 nam giới đang giữ các chức vụ cán bộ, công chức, bí thư chi bộ, trưởng thôn ở Hà Tĩnh vừa được kết nạp vào Hội Liên Hiệp Phụ Nữ Việt Nam.” Theo bà Hà cho biết, “Thời gian qua, những nam giới này có uy tín, tầm ảnh hưởng, tích cực đóng góp cho sự tiến bộ của phụ nữ và hoạt động hội.”

Được biết, Hà Tĩnh không phải là tỉnh đầu tiên ở Việt Nam mà nam giới được kết nạp vào hội phụ nữ. Vẫn theo báo Dân Trí, hồi Tháng Tám 2023, có sáu nam giới là những cán bộ phường, khu phố trên địa bàn phường Đông Thanh, thành phố Đông Hà (Quảng Trị) cũng được kết nạp vào Hội Liên Hiệp Phụ Nữ Việt Nam.

Theo thống kê, trong tổng số 52,565 hội đoàn đang hoạt động ở Việt Nam hiện nay, có tới gần 9,000 hội được ngân sách nhà nước bao cấp, với con số biên chế chính thức nhiều ngàn người. Đáng ngạc nhiên, chi ngân sách cho các hội đoàn này còn cao hơn ngân sách nhà nước dành cho Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn, cũng như Bộ Giáo Dục và Đào Tạo.

Theo số liệu báo cáo của Đại Học Kinh Tế, thuộc Đại Học Quốc Gia Hà Nội, mới đây, tổng ngân sách nhà nước chi cho hoạt động của các hội, đoàn thể ước chừng khoảng 16,000 tỷ đồng. Nhưng nếu tính đầy đủ mọi kinh phí đất đai, nhà cửa, xe cộ và các tài sản khác, thì chi phí toàn hệ thống của các tổ chức hội đoàn này hàng năm dao động từ 45,600 đến 68,100 tỷ đồng, tương đương từ 1 đến 1.7% GDP.

Trong khi đó, ngân sách dành cho Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn cũng chỉ ở mức khoảng 11,000 tỷ, tương tự ngân sách dành cho Bộ Giáo Dục Đào Tạo và Bộ Y Tế trong công bố mới đây của Bộ Tài Chính, cũng chỉ ở mức hơn 8,000 tỷ.

Nói với Đài Á Châu Tự do (RFA), Tiến Sĩ Nguyễn Quang A, nguyên viện trưởng Viện IDS nay đã giải tán, đưa ra nhận xét về mục đích của CSVN đối với các tổ chức “cánh tay nối dài” được nhà nước bao cấp về kinh phí hoạt động: “Tất cả các hội đoàn đều là cánh tay nối dài của đảng Cộng Sản. Số tiền chi từ ngân sách đúng là một con số khổng lồ. Nó chứng tỏ quyết tâm của đảng dùng tiền đóng thuế của dân, để củng cố bộ máy của mình cũng như các bộ máy của các cơ quan nối dài của nó để tạo thành một tổ chức bao trùm hết xã hội này.”

Tương tự, Tiến Sĩ Hoàng Ngọc Giao, cựu viện trưởng Viện Nghiên Cứu Chính Sách, Pháp Luật và Phát Triển thuộc Liên Hiệp Các Hội Khoa Học, Kỹ Thuật Việt Nam (VUSTA), là người mới đây bị công an khởi tố tội “trốn thuế,” từng cho rằng, nợ công của Việt Nam quá lớn trong khi ngân sách đầu tư cho các hội đoàn quá nhiều.

Cụ thể, Tiến Sĩ Giao cho biết: “Nói về thành quả của các hội đoàn đang hoạt động hiện nay, không ai chứng minh được tác động thực sự của nó. Có không biết bao nhiêu là tổ chức hữu danh vô thực, sinh ra để đục khoét nhà nước mà chưa hề bị thanh tra, giám sát vì đảng CSVN cho rằng, vai trò của các hội đoàn là để quản lý xã hội nên nó không phải là nặng gánh.”

Sự thật không cần bàn cãi là tất cả các hội đoàn do nhà nước Việt Nam nuôi dưỡng đều là cánh tay nối dài của đảng. Điều đó chứng tỏ quyết tâm của đảng CSVN sử dụng tiền đóng thuế của dân để củng cố bộ máy cai trị và thực sự đó là một bộ máy áp bức đối với nhân dân và dân tộc Việt Nam, kéo theo sự lãng phí tiền bạc khủng khiếp.

Đây là sự lãng phí ghê gớm đối với ngân sách nhà nước, từ tiền thuế của dân. Điều đó cho thấy, đảng CSVN đã dùng tiền đóng thuế của dân để củng cố bộ máy của mình, bằng cách sử dụng các hội đoàn là cánh tay nối dài của đảng trong lúc tình trạng thâm thủng, bội chi ngân sách của nhà nước liên tục xảy ra trong những năm gần đây. Điều đó không chỉ ảnh hưởng tới vốn đầu tư phát triển của đất nước, mà hầu hết các chính sách an sinh xã hội cho người dân hầu như không được đáp ứng đúng mức.

Tại sao đảng CSVN không sử dụng ngân sách hàng trăm ngàn tỷ đó mỗi năm để thực hiện cho các chính sách an sinh, giáo dục, và y tế cho toàn xã hội? Hỏi cũng là trả lời, vì họ không đại diện cho quyền lợi của đa số người dân Việt Nam.

Nền tảng cho sự phát triển của các quốc gia văn minh là nhà nước pháp quyền, nền kinh tế thị trường, và các tổ chức xã hội dân sự được khuyến khích phát triển để tham gia giám sát mọi mặt hoạt động của xã hội, nhưng ngược lại, nhà nước có quá nhiều các hội đoàn, đoàn thể dựa vào tiền chi ngân sách trong khi đất nước thực sự rất cần những tổ chức xã hội dân sự hoạt động hiệu quả và độc lập về ngân sách thì bị nhà nước CSVN cấm đoán, thậm chí bị triệt tiêu. [đ.d.]

MỚI CẬP NHẬT