Friday, May 3, 2024

Kiến trúc Dzong khác lạ ở Thimphu của vương quốc Bhutan

Trần Nguyên Thắng/ATNT Tours & Travel

THIMPHU, Bhutan (NV) – Thimphu là thành phố lớn nhất và cũng là thủ đô chính trị, hành chính, kinh tế và tôn giáo của Bhutan.

Không gian Thimphu Valley. (Hình: ATNT Tours & Travel)

Trên đường đi về hướng Đông Nam của dãy núi Himalayas, Bhutan được xem như là đất nước cuối cùng của dãy núi cao này trước khi thấp dần xuống về phía Đông Nam Á Châu.

Nằm trên một độ cao hơn 2,000 mét, Bhutan càng ngày càng được thế giới biết đến qua những triết lý sống bình dị, các nếp giá trị văn hóa riêng biệt, phong thái kiến trúc Dzong khác lạ và những thắng cảnh thiên nhiên hùng vĩ.

Thimphu là một thành phố tương đối hãy còn rất trẻ. Vùng đất chỉ trở thành thủ đô của Bhutan vào năm 1955 và dần dần phát triển đến nay. Tuy nhiên, vì địa hình đặc biệt thủ đô Thimphu không có phi trường để đón tiếp du khách. Khi bạn đến Bhutan, tất cả các chuyến bay đều đáp xuống Paro, thành phố cách thủ đô khoảng hơn 50 km về phía Tây Nam. Vì thế, sau khi đến Paro bạn còn phải mất thêm gần hai tiếng đồng hồ xe nữa mới đến được Thimphu.

Trước năm 1952, Thimphu hãy vẫn còn một làng mạc hơn là thành phố vì kinh đô của Bhutan trước đó là Punakha nằm ở phía Đông Bắc Thimphu. Nhà vua thứ ba của Bhutan đã quyết định thiên đô từ Punakha về Thimphu năm 1952. Tuy vậy phải đợi đến chín năm sau (1961) thủ đô Thimphu mới chính thức hoạt động và được liên tục xây dựng phát triển để ngày nay “ngôi làng Thimphu” mới có được dáng vẻ thành phố “thủ đô.”

Dân số Thimphu ngày nay đã tăng lên hơn 110,000 dân. Số lượng xe cộ cũng tăng lên chút ít so với đầu thập niên 2010. Thimphu cho người du khách cảm nhận được sự phát triển từ từ của thành phố được hơn là sự phát triển nhanh chóng như những quốc gia chậm tiến khác.

Great Buddha Dordenma, tượng Đại Phật trên núi tại Thimphu. (Hình: ATNT Tours & Travel)

Có một điểm lạ ở thủ đô Thimphu, tôi chưa bắt gặp một ngọn đèn xanh đèn đỏ giao thông trong các thành phố kể cả thủ đô Thimphu vì lẽ các nơi đây vẫn chưa nhộn nhịp sầm uất đủ để cần đến đèn giao thông hướng dẫn.

Có lẽ chỉ có thủ đô Thimphu có một trạm cảnh sát giao thông duy nhất ở ngay một ngã tư đường. Các người lái xe biết tránh nhường nhau trong các đoạn đường đang được tu bổ sửa sang. Tiếng còi xe là một loại âm thanh hiếm hoi mà du khách ít khi nghe được, sự thiếu vắng âm thanh này góp phần làm không gian Thimphu thêm êm đềm nhẹ nhàng cho đời sống.

Đến thủ đô Thimphu, để có một nơi chốn hẹn hò, có lẽ không ai là không biết đến Clock Tower Square. Một “quảng trường” nhỏ vừa phải, đủ để hai người hẹn nhau mà không thể lạc nhau. Một tháp đồng hồ bốn mặt được dựng ngay giữa “square.” Gần đó là hai dãy “vòng quay cầu nguyện” (wheels of life) của Phật Giáo Bhutan được xây dựng vừa là một kiến trúc Bhutan làm đẹp cho quảng trường vừa là “vòng cầu nguyện” cho các tín đồ Phật Giáo đi loanh quanh ở đây. Xa hơn một chút là có các Coffee Shops, quán hàng và các cửa hàng “souvernir gifts” dành cho du khách.

Thimphu có lẽ vẫn chưa muốn ảnh hưởng văn hóa Âu Mỹ len lỏi vào thành phố, hiếm hoi lắm du khách có thể bắt gặp một tiệm coffee “Illy” hay Swiss Bakery nằm hơi xa khuất nơi cuối phố.

Du ngoạn Thimphu, bạn sẽ nghe nói nhiều đến danh từ Dzong như Tashichho Dzong, Punakha Dzong… Đây có lẽ là một từ ngữ văn hóa riêng biệt của Bhutan. Dzong trong tiếng Bhutan có nghĩa pháo đài, thành lũy và cũng là cung điện của vua.

Thi bắn cung, một văn hóa thể thao của Bhutan. (Hình: ATNT Tours & Travel)

Các Dzong được người Bhutan xây dựng với mục đích nhằm để chống đỡ ngoại xâm từ thế kỷ 16. Vì thế Dzong thường được xây dựng trên các đồi núi cao để quan sát địch quân.

Mỗi một thành phố Bhutan mà du khách đặt chân đến như thành phố Paro thì có Rinpung Dzong, thủ đô Thimphu có Semtokha Dzong, Tashichho Dzong, thành phố Punakha thì có Punakha Dzong, Wangdue Phodrang thì có Wangdue Phodrang Dzong. Sau này, dần dần các Dzong được sửa sang biến thành các tu viện Phật Giáo Bhutan.

Ngày nay, kiến trúc Dzong là một kiến trúc tu viện Phật Giáo có nét độc đáo của Bhutan nổi tiếng trên thế giới. Các nghệ thuật họa tranh vẽ trên tường các tu viện cũng thể hiện các nét độc đáo đặc biệt của từng địa phương, nhờ thế không tạo sự nhàm chán cho người thưởng ngoạn. Đây cũng trở thành các thắng cảnh lịch sử tôn giáo và văn hóa Bhutan thu hút hấp dẫn du khách đến với Bhutan.

Nhất là khi nói đến Bhutan là người ta hay nói đến triết lý suối nguồn của hạnh phúc. “Nói” đến hạnh phúc là một điều dễ, nhưng “làm sao” để được hạnh phúc thì quả là không dễ dàng chút nào.

Bhutan là đất nước đầu tiên áp dụng ba chữ “GNH” (Gross National Happiness: Tổng Sản Lượng “Hạnh Phúc” Quốc Gia), thay thế cho “GNP” (Gross National Product: Tổng Sản Lượng Sản Xuất Quốc Gia).

Một Night Club nghe nhạc ở Thimphu. (Hình: ATNT Tours & Travel)

Không biết chính quyền Bhutan muốn đặt ra một tiêu chuẩn “chỉ số hạnh phúc” của người dân như thế nào để thay thế GNP. Chúng ta biết rằng mức sống cao của mọi người dân trên thế giới chưa chắc đã đem lại hoàn toàn hạnh phúc cho họ. Không biết cuộc hành trình tìm kiếm tiêu chuẩn “chỉ số hạnh phúc” GNH của chính phủ Bhutan cho người dân Bhutan phải mất bao nhiêu năm, bao nhiêu thế hệ mới hoàn thành được. Hy vọng chỉ số hạnh phúc GNH sẽ giúp người dân Bhutan có đời sống hạnh phúc như chính phủ họ mong muốn.

Vua Jigme Khesar Wangchuck hãy còn trẻ (sinh năm 1980), ông lên ngôi năm 2008, nhưng rất được người dân Bhutan ngưỡng mộ. Nghe nói nhà vua cũng hết lòng lo chăm cho người dân nghèo dù ở các ngôi làng xa xôi ngoài thành phố. Chỉ cần người dân biết được tấm lòng của vua hết lòng chăm lo chú ý đến đời sống họ thì đó cũng đã là một trong những “chỉ số hạnh phúc” cho người dân. Nhưng rõ ràng khi tiếp xúc với người dân Bhutan, du khách có thể cảm nhận được một sự dễ chịu, một nụ cười thân thiện của họ.

Đến Thimphu, một môn thể thao của mà du khách thường hay bắt gặp là môn thi bắn cung giữa các người trẻ. Bắn cung không phải là môn thể thao xa lạ với mọi người trên thế giới, nhưng đứng quan sát cả một tập thể thanh thiếu niên tụ nhau lại ở bất cứ một sân chùa thi đua cười nói trong cuộc thi đua bắn cung, người xem có thể cảm nhận được một nét hạnh phúc nào đó len lỏi trong văn hóa bắn cung của Bhutan. Họ thi đua không phải để thắng thua mà để hòa quyện nhau lại trong tình thân tập thể.

Đời sống êm đềm nhẹ nhàng của Thimphu khiến du khách tưởng thành phố không có đời sống ban đêm. Thimphu không có “night club” như các thành phố khác trên thế giới, nhưng không vì thế mà người trẻ Bhutan không có chỗ nghe nhạc và “dancing” về đêm. Họ hát nhạc Tây phương, nhảy nhót nhưng họ vẫn giữ được nguyên vẹn trang phục văn hóa của họ trong khi trình diễn. Văn hóa ngoại lai vẫn chưa đủ mạnh để xâm chiếm nét văn hóa Bhutan.

Clock Time Square Thimphu. (Hình: ATNT Tours & Travel)

Thimphu nói riêng, Bhutan nói chung đâu phải chỉ có các di tích Dzong lịch sử, cũng đâu phải chỉ có tôn giáo và văn hóa làm đất nước Bhutan khoe mình. Những thắng cảnh thiên nhiên rừng cây xanh thẫm trên các dãy  núi cao, những dòng sông chảy xiết giữa các hẻm vực thung lũng sâu thẳm kèm theo biển mây mờ ảo, những thửa ruộng bậc thang như những bức thảm xanh vàng in đậm giữa không gian. Ngoài ra còn có thắng cảnh Đại Phật Great Buddha Dordenma tuy mới hoàn thành nhưng cũng là điểm mà khách không thể thiếu khi đến Thimphu.

Tôi cho rằng thủ đô Thimphu của Bhutan đẹp nhất khi bạn cảm nhận được niềm hạnh phúc đang dần dần len vào tâm tư bạn. [qd]


Các chuyến tour do ATNT Tours tổ chức và hướng dẫn (tour guide nói tiếng Việt và tiếng Anh chuyên nghiệp)

=> Có bán vé máy bay về Việt Nam. Xin gọi ngay ATNT Travel để biết thêm thông tin chi tiết về chuyến bay.
=> Bus Tour sáng đi chiều về: 1-Santa Barbara – Solvang; 2-La Jolla – San Diego
=> ATNT Bus Tours: Las Vegas – Zion Park – Valley Of Fire – Hoover Dam – Premium Outlets (3 ngày 2 đêm)
=> Tour Yellowstone National Park & Mt. Rushmore (6 ngày/Air tour), du lịch bằng máy bay cùng ATNT Tours đến Mt. Rushmore & Yellowstone N.P, quý khách sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian: Yellowstone – Mt. Rushmore – Crazy Horse – Devils Tower – Idaho Falls – Great Salt Lake
=> Tour Nevada – Utah (5 ngày 4 đêm): Valley Of The Fire – Zion N.P – Bryce Canyon – Delicate Arches N.P – Las Vegas
=> Tour National Parks of The Southwest (6 ngày): Salt Lake City – Zion Park – Arches N. P – Bryce Canyon – Antelope – Grand Canyon South Rim – Sedona
=> Tour Canada – USA: Niagara Falls – Toronto – Thousand Islands – Ottawa – Montréal – Quebec – Boston – New York
=> Tour Niagara Falls – Toronto – Montreal – Quebec – Boston – New York
=> Tour Tây Bắc Hoa Kỳ: Sacramento – San Francisco – Lake Tahoe – Portland – Seattle
=> Tour Niagara Falls (US side) – Albany – Boston – New York – Philadelphia – Washington DC
=> Tour Hawaii (7 ngày): Hai đảo Oahu (Honolulu – Waikiki Beach – Pearl Harbor – Polynesian Cultural Center) và Big Island (Black Sand Beach – Rainbow Falls – Volcano N.P – Akaka Falls – Kalapana Lava Flow Beach)
=> Tour Salt Lake City – Arches N.P – Bryce Canyon – Horseshoe Bend – Grand Canyon South Rim – Sedona (6 ngày)
=> Tour Tây Âu: Anh – Pháp – Thụy Sĩ – Monaco – Ý
=> Tour Tây Nam Âu Châu: Morocco – Tây Ban Nha – Bồ Đào Nha
=> Tour Đông Âu (15 ngày): Poland – Hungary – Austria – Czech – Slovakia – Slovenia – Croatia – Germany
=> Mysteries of Peru: Lima – Machu Picchu – Cusco – Lake Titicaca
=> Tour Turkey – Greece
=> Tour Israel – Jordan – Egypt
=> Tour Israel – Jordan – Dubai – Abu Dhabi
=> Tour South Africa – Zimbabwe Safari
=> Tour South America: Brazil – Argentina – Peru
=> Tour Chile: Atacama – Santiago – Patagonia
=> Tour Fiji Island – New Zealand: Auckland – Bay of Islands
=> Tour Australia: Melbourne – Phillip Island – Canberra – Sydney
=> Tour Nepal – Bhutan – Dubai – Abu Dhabi
=> Tour Nepal – Bhutan – Tibet (optional)
=> Tour Nhật Bản – Đài Loan – Nam Hàn: Mùa Xuân – Mùa Thu
=> Tour Singapore – Malaysia – Thailand
=> Tour Singapore – Malaysia – Indonesia
=> Tour Thailand – Lao – Cambodia
=> Tour Việt Nam: Những nẻo đường Việt Nam (15 ngày & 23 ngày)

Nhận làm các dịch vụ:
=> Có bán vé máy bay về Việt Nam, vé máy bay trong nước Hoa Kỳ, và khắp nơi trên thế giới.
=> Visa nhập cảnh Ấn Độ, Việt Nam, Miến Điện, Úc.
=> Renew passport Mỹ khẩn cấp và passport Việt Nam.
=> Xin lại Giấy Quốc Tịch Hoa Kỳ (đã làm mất bản chính).
Xin liên lạc văn phòng ATNT Tours để biết thêm chi tiết:
9106 Edinger Ave., Fountain Valley, CA 92708
Điện thoại: (714) 841-2868 – (888) 811-8988
Website: www.ATNTtour.com
Email: [email protected]

*Đón xem trên YouTube: “ATNT Travel & Tours.”
*Đón nghe chương trình Radio VNR 106.3 FM mỗi tối Thứ Bảy từ 10 PM đến 10:30 PM.
*Đón xem chương trình TV “Thế Giới Trong Tầm Tay Bạn” mỗi tuần vào Thứ Sáu, Thứ Bảy, và Chủ Nhật trên đài VBS 57.6.


 

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

MỚI CẬP NHẬT