Trải qua nhiều thập niên, nhiều thế hệ xe được trang bị những vật dụng đã trở nên quá quen thuộc với tài xế. Thí dụ như chiếc cần sang số luôn nằm ở một vị trí dễ tìm nhất, hay những núm tròn để điều chỉnh âm thanh radio, hay tay quay cửa kính lên xuống.
Cho đến nay, một số trang bị quen thuộc ấy đã dần dần biến mất trên những chiếc xe hiện đại, và trong tương lai. Hiển nhiên nhất là tay quay cửa kính xe. Có rất ít tài xế than phiền về sự biến mất của thiết bị cơ khí này. Nó vừa tốn chỗ, vừa tốn… cơ bắp!
Có một cải tiến khác trong các xe đời mới, cũng được hầu hết khách hàng khen ngợi, đó chính là nút khởi động và dừng xe thay cho chìa khóa. Cũng vì vậy, nút khởi động xe được ứng dụng ngày càng nhiều, ngay cả trong những loại xe giá thấp.
Tuy nhiên, không phải sự đổi mới nào trong nội thất xe cũng làm cho giới lái xe hài lòng. Các nhà chế tạo xe hơi đang gặp khá nhiều ý kiến phản đối từ người mua xe, khi một vài trang bị cũ biến mất, được thay thế bằng những kỹ thuật khác mà nhà sản xuất tin rằng chúng hiện đại hơn, tiện nghi hơn.
Không phải người lái xe nào cũng thích sự đổi mới, thích sử dụng kỹ thuật hiện đại. Nhiều người – đặc biệt là người lớn tuổi – thích sự quen thuộc. Cho nên khi họ nhìn một chiếc xe “hiện đại” quá, họ chỉ thấy… “hại điện,” không muốn mua! Thí dụ, một số người mua xe cương quyết là xe không có ổ đĩa CD thì họ không mua. Mặc cho những đại lý bán xe khản cổ giải thích là hệ thống âm thanh mới, hiện đại, kết nối với Bluetooth và Apple CarPlay chắc chắn là tốt hơn, hay hơn, tiện nghi hơn nhiều.
Một cải tiến nội thất liên quan đến việc điều khiển xe, đang có mặt ở hầu hết các xe hiện đại, đó là màn hình điều khiển bằng xúc chạm – touch screen. Hình như dân sử dụng máy tính cá nhân, điện thoại di động nào cũng khoái kỹ thuật này. Tuy nhiên, dân lái xe thì… chưa chắc! Đặc biệt là khi họ đang lái xe với tốc độ 70 mph, mà phải ráng… rờ cho đúng chỗ trên màn hình, để điều chỉnh lại âm thanh trên xe. Nhiều người lái xe nhận ra rằng, chiếc núm tròn cổ điển, điều chỉnh âm thanh bằng cách xoay tới, xoay lui sao mà đơn giản, dễ sử dụng thế! Họ đã than phiền với các hãng xe hơi. Họ nói họ muốn thấy nó trở lại. Thế là các hãng xe hơi phải chiều ý khách hàng. Nhiều chiếc xe đời mới đã trang bị núm điều chỉnh volume trở lại, thay vì màn hình xúc chạm. Thí dụ điển hình là trong chiếc Honda CR-V thế hệ thứ năm.
Tuy nhiên, sự nhượng bộ này có thể chỉ là tạm thời. Bởi vì các nhà sản xuất xe hơi sẽ tìm ra cách để khách hàng không gặp trở ngại với màn hình xúc chạm nữa. Các nhà sản xuất hiện nay có khuynh hướng loại bỏ những điều khiển có tính vật lý như nút, núm vặn.
Một cuộc thăm dò ý kiến khách hàng của J.D. Power trong năm 2016 đã chỉ ra rằng, khi phải làm quen với những kỹ thuật tương tác mới, giao diện mới của xe hơi, nhiều người lái xe đã tỏ ra không hài lòng. Điều chỉnh radio chỉ là một. Còn có thể kể thêm điều chỉnh nhiệt độ, cách mà các thông tin hiển thị trên bảng điều khiển… Những kỹ thuật hoặc khó sử dụng, khó hiểu, hoặc làm phân tâm người lái bị than phiền nhiều nhất. Rất nhiều khách hàng cho rằng đối với một số chức năng cơ bản, loại điều khiển vật lý như núm, nút vặn là dễ dàng nhất. Kiểu điều khiển màn hình xúc chạm như iPhone được cho là đòi hỏi sự chú ý của tài xế nhiều, có thể gây ra tai nạn.
Một bộ phận khác cũng gây tranh cãi trong nội thất xe, đó chính là cần số. Đây là một bộ phận đang có khuynh hướng biến mất trong nhiều thế hệ xe đời mới. Thay vào đó là các nút nhấn. Thí dụ như trong chiếc 2018 Honda Odyssey. Cần số được thay bằng một loạt nút nhấn, cũng theo thứ tự thông thường PRND (đậu, lùi, số không, tới). Những nút bấm có hình dạng khác nhau: nút nhỏ chữ nhật cho Park và Neutral, nút vuông lớn cho Drive.
Một số hãng xe tìm cách cải tiến cần sang số lại còn dẫn đến sự kém an toàn. Đó là trường hợp của hãng Fiat Chrysler Automobiles (FCA) với cần số nhỏ bằng nắm cửa kiểu “monostable,” khiến người lái không biết là mình đã cài số Park hay chưa. Điều này dẫn đến tai nạn, khiến hãng FCA bị kiện, và đã phải thu hồi hơn 1.1 triệu chiếc xe hơi. Chính vì vậy, chuyên gia dự đoán các cần sang số cổ điển vẫn sẽ chiếm ưu thế trong các thế hệ xe của thập niên tới. Cho đến năm 2026, có lẽ các kiểu sang số mới chỉ chiếm 48% thị trường xe thế giới.
Kế đến là máy nghe đĩa CD. Một số model xe còn giữ, một số bỏ hẳn. Còn trong một số model xe của Volkswagen, máy nghe CD được giấu trong ngăn đựng găng tay. Một số hãng xe hơi than phiền rằng khách hàng của họ không vui khi thấy xe không có máy nghe CD. Nhưng khi hỏi họ có sử dụng nó hay không, họ lại trả lời là… không! Thiệt là khó xử!
Và sau cùng là các loại đồng hồ hiển thị tốc độ, vòng tua máy, mức nhiên liệu… Hầu hết các xe đời mới hiện nay đã hiển thị bằng số. Nhưng cũng còn một ít tài xế thích nhìn đồng hồ với những cây kim theo kỹ thuật analog hơn. Các chuyên gia dự đoán là tới 10 năm nữa, vẫn sẽ có những model xe sử dụng đồng hồ dạng kim.
Nói tóm lại, vẫn sẽ có hai khuynh hướng “hiện đại” và “cổ điển” trong giới lái xe. Các nhà sản xuất xe hơi sẽ vẫn tiếp tục phải sản xuất để đáp ứng cho cả hai loại “thượng đế” này. Nhưng chắc chắn trong tương lai, việc hiện đại hóa đồng bộ tất cả các xe là điều các nhà sản xuất xe phải thực hiện, để đạt được mục tiêu giảm chi phí sản xuất. (Tư Mỏ Lết)
