WASHINGTON, DC (NV) – Kế hoạch xây bức tường giữa biên giới Mỹ-Mexico của Tổng Thống Donald Trump đang gặp trở ngại lớn: Ðó là bị “bức tường” chống đối của ngay chính đảng Cộng Hòa của ông.
Theo CNN, ngày càng có nhiều thành viên đảng Cộng Hòa ở Quốc Hội phản đối chi tiền cũng như chấp nhận đề nghị xây tường của ông Trump, một điều ông hứa trước và sau khi cuộc tranh cử tổng thống kết thúc.
Phỏng vấn hơn một chục thành viên đảng Cộng Hòa ở Quốc Hội cho thấy, ông Trump có thể gặp khó khăn trong việc xin cơ quan lập pháp này cấp ngân sách để xây tường.
Ða số người được phỏng vấn đều thắc mắc lấy tiền đâu ra để chi cho dự án này, trong khi một số người khác tin rằng, chỉ xây tường thôi không đủ giải quyết vấn đề ở biên giới.
“Nếu muốn chi số tiền này để xây tường, chúng ta phải có khoản tiền khác bù vào, và phải cho tôi thấy lấy tiền đó ở đâu,” Thượng Nghị Sĩ Lisa Murkowski (Cộng Hòa-Alaska), một nhân vật tuyên bố sẽ phản đối nhân vật được ông Trump đề cử vào chức bộ trưởng Bộ Giáo Dục, cho biết.
Bà nói thêm: “Tôi không thấy một khoản chi tiêu như vậy sẽ được Quốc Hội chấp thuận mà không có tiền để bù vào. Tôi không biết làm sao chúng ta có được khoản tiền đó.”
Bức tường mà Tổng Thống Trump đề nghị xây cũng có thể bị nhiều cá nhân và tổ chức kiện.
Tuy nhiên, nếu Quốc Hội không muốn ủng hộ ông Trump, các nhà lập pháp phải ngăn chặn ngay từ trong “trứng nước.”
Dân Biểu Paul Ryan (Cộng Hòa-Wisconsin), chủ tịch Hạ Viện, và Thượng Nghị Sĩ Mitch McConnell (Cộng Hòa-Kentucky), thủ lãnh khối đa số Thượng Viện, cho rằng chi phí xây tường có thể không có tiền bù lại, mặc dù nói rằng đây là “ưu tiên cho an ninh quốc gia.”
Thượng Nghị Sĩ John Cornyn (Cộng Hòa-Texas), nhân vật số hai của đảng tại Thượng Viện, rất hoài nghi về chuyện bức tường đủ thể ngăn chặn di dân lậu hay không. Và ông đưa ra một cảnh báo cho ông Trump.
“Tôi quan tâm về chuyện chi tiền, vì có thể làm nợ quốc gia tăng thêm. Chấm hết,” ông Cornyn nói một cách thẳng thắn khi được hỏi về chuyện xây tường. “Tôi không nghĩ chúng ta có thể đơn giản là giải quyết vấn đề an ninh biên giới với bức tường, bởi vì họ có thể chui ở dưới, hoặc đi vòng, và đi qua bức tường.”
Ông Trump luôn luôn nói rằng Quốc Hội sẽ chi tiền trước, rồi sau đó Mexico sẽ bù lại.
Thế nhưng, các nhà lập pháp Cộng Hòa thẳng thắn nói họ không tin Mexico sẽ làm điều này sau đó, và lãnh đạo Mexico thường lập đi lập lại là họ sẽ không trả một xu.
Ðiều này có nghĩa là dân Mỹ phải trả chi phí xây tường.
“Không đời nào,” Thượng Nghị Sĩ John McCain (Cộng Hòa-Arizona), chủ tịch Ủy Ban Quốc Phòng Thượng Viện, nói, khi được hỏi liệu Mexico có trả chi phí xây tường hay không.
Ông nói thêm: “Ðiều này là không thể thực hiện được. Nếu chỉ xây bức tường, chỉ một ‘bức tường,’ mà không dùng kỹ thuật, con người, các đài quan sát…thì không thể bảo vệ được biên giới.”
Tổng Thống Donald Trump vẫn còn thời gian để thuyết phục Quốc Hội, nếu ông đưa ra thêm chi tiết xây bức tường, bởi vì hầu hết phía Cộng Hòa ủng hộ ông trong việc bảo vệ biên giới.
Một số thượng nghị sĩ Cộng Hòa khác, ví dụ như ông Ron Johnson (Wisconsin), đề nghị cứ xây tường, cho dù phải cắt giảm các khoản chi tiêu khác để bù vào.
Tòa Bạch Ốc vận động
Trong khi đó, Tòa Bạch Ốc vẫn âm thầm vận động để có thêm sự ủng hộ.
Tướng John Kelly, tân bộ trưởng Bộ Nội An, bắt đầu thảo luận với các nhà lập pháp tuần này, và đưa ra kế hoạch bảo vệ an ninh biên giới của ông, nhiều nguồn tin cho CNN biết như vậy. Tuy nhiên, các thượng nghị sĩ này không tiết lộ chi tiết xây bức tường như thế nào.
Chính quyền Trump cũng tìm cách có thêm ngân sách để trả cho công tác bảo vệ biên giới, nhưng chuyện này đang bị kẹt lại, vì Thượng Viện chưa chuẩn thuận Dân Biểu Mick Mulvaney vào chức vụ giám đốc Phòng Ngân Sách Tòa Bạch Ốc.
Tuy nhiên, ông Trump vẫn muốn nhanh chóng xây bức tường, trong ba tháng đầu năm nay. Ông sẵn sàng cắt giảm chi tiêu, để có tiền xây tường. Các ủy ban chuẩn chi của lưỡng viện Quốc Hội cho biết, chi phí xây tường có thể lên đến $15 tỷ, một mức cắt giảm khó được chấp thuận, nhất là khi Quốc Hội đang soạn thảo ngân sách cho tài khóa tới.
Sau cuộc họp kín tại Philadelphia tuần trước, nhiều thượng nghị sĩ Cộng Hòa cho biết họ lo rằng, vụ xây tường có thể làm xao nhãng tập trung vào việc giảm nợ quốc gia và giảm thâm thủng ngân sách, nhất là khi ông Trump bật đèn xanh cho Quốc Hội chi hàng ngàn tỷ đô la cho sửa chữa và làm mới đường sá, cùng với bức tường.
“Tôi không muốn thấy chi tiêu nào cả, nhất là chi tiêu mà không có gì để bù đắp,” Thượng Nghị Sĩ Bob Corker (Cộng Hòa-Tennessee), chủ tịch Ủy Ban Ngoại Giao Thượng Viện, nói, khi được hỏi về chuyện xây bức tường. “Chúng ta có vấn đề rất lớn về thâm thủng ngân sách hiện nay, nợ $20,355 tỷ và sẽ nợ thêm $9,700 tỷ nữa trong 10 năm tới. Tôi rất lo lắng sau khi dự họp ở Philadelphia tuần trước. Có nhiều người nói về chuyện chi tiền, cùng lúc với chuyện đòi giảm thuế. Ðây là dấu hiệu của thảm họa.”
Ông Corker nói thêm rằng, ông lo ngại các chương trình chi tiêu liên quan đến nợ quốc gia, chứ không phải chỉ có chuyện xây bức tường.
Tòa Bạch Ốc không bình luận gì về phát biểu của các thượng nghị sĩ.
Hồi tuần trước, ông Sean Spicer, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, đề nghị rằng Hoa Kỳ có thể đánh thuế 20% vào hàng hóa nhập cảng của Mexico để có tiền chi cho việc xây tường. Vài giờ sau, ông nói đây chỉ là một trong nhiều ý tưởng, sau khi một số thượng nghị sĩ Cộng Hòa không đồng ý với việc này. (Ð.D.)