WASHINGTON, DC (AP) – Các nhà lập pháp Cộng Hòa thông qua một dự luật giảm thuế gần $1,500 tỷ tại Thượng Viện sáng sớm Thứ Bảy, sau 11 giờ trao đổi, tranh luận, trong lúc đảng của họ khao khát cả năm để đạt một chiến thắng lập pháp giúp Tổng Thống Donald Trump đạt một trong những mục tiêu ưu tiên hàng đầu của ông trước Giáng Sinh.
“Các dự luật lớn thường hiếm khi được ủng hộ. Chắc quý vị nhớ ‘Obamacare’ ít được ủng hộ như thế nào khi nó được thông qua?” Thượng Nghị Sĩ Mitch McConnell (Cộng Hòa-Kentucky), trưởng khối đa số Thượng Viện, nói trong một cuộc phỏng vấn, và bác bỏ các thăm dò dư luận cho thấy công chúng không mặn mà lắm với dự luật này.
Ông nói rằng dự luật này sẽ chứng minh đây “chính là điều mà đất nước này cần để tăng trưởng trở lại.”
Ngồi chủ tọa phiên họp trong vai trò chủ tịch Thượng Viện, Phó Tổng Thống Mike Pence thông báo kết quả bỏ phiếu là 51-49, trong lúc phía Cộng Hòa vỗ tay hoan hô.
Thượng Nghị Sĩ Bob Corker (Cộng Hòa-Tennessee) là người duy nhất của đảng cùng các thượng nghị sĩ Dân Chủ bỏ phiếu chống.
Mục tiêu của dự luật này là giảm thuế nhiều cho các doanh nghiệp và người có thu nhập cao, trong khi giảm vừa phải cho các cá nhân có thu nhập thấp, và là cải tổ thuế đầu tiên của Hoa Kỳ kể từ năm 1986.
Phía Cộng Hòa cho rằng dự luật thuế này có lợi cho tất cả mọi mức thu nhập và đẩy nền kinh tế lên. Ngay cả mức thâm thủng ngân sách dự trù $1,000 tỷ trong 10 năm cũng không làm các thượng nghị sĩ Cộng Hòa chùn bước trong việc ủng hộ dự luật.
“Rõ ràng, tôi giống như là một con khủng long trong vấn đề ngân sách,” Thượng Nghị sĩ Corker nói. Ông là người lo lắng rằng dự luật thuế sẽ làm nợ quốc gia của Hoa Kỳ vượt qua mức $20,000 tỷ.
Hạ Viện do đảng Cộng Hòa kiểm soát thông qua dự luật này hồi tháng trước, trong một hành động khá bất ngờ đối với một dự luật vô cùng phức tạp, có thể có ảnh hưởng lâu dài đối với xã hội Hoa Kỳ.
Sắp tới, Hạ Viện và Thượng Viện phải ngồi lại với nhau, điều chỉnh thành một dự luật hợp nhất, trước khi đưa qua cho tổng thống ký ban hành.
Sau chín tháng trời tìm cách hủy bỏ Obamacare không thành công, các lãnh đạo Cộng Hòa nay phải hành động nhanh chóng và kiên quyết trước khi phía Dân Chủ và các nhóm vận động có thể ngăn chặn.
Đảng Cộng Hòa coi việc thông qua dự luật thuế là phương thức tốt nhất để tiếp tục kiểm soát lưỡng viện Quốc Hội sau các cuộc bầu cử vào năm tới.
Phía Dân Chủ phản đối dự luật này, cho rằng nó là món quà cho người giàu và các doanh nghiệp, với sự tài trợ của người có thu nhập thấp.
Trong khi doanh nghiệp lớn được giảm thuế từ 35% xuống còn 20% không bao giờ hết hạn, các doanh nghiệp nhỏ và cá nhân chỉ được giảm thuế ở mức thấp hơn, và chỉ được giảm tới hết năm 2026.
Ngoài ra, dự luật này cũng bỏ nhiều khoản miễn trừ thuế có lâu nay.
Hơn nữa, khác với dự luật thuế mà Hạ Viện thông qua hai tuần trước, dự luật của Thượng Viện sẽ chấm dứt điều khoản bắt buộc cá nhân phải mua bảo hiểm y tế, theo Đạo Luật Obamacare. Theo đạo luật này, cá nhân không mua bảo hiểm sức khỏe sẽ bị phạt.
Ủy Ban Hỗn Hợp Thuế, một tổ chức phi đảng phái của Quốc Hội, nói rằng dự luật giảm thuế vừa phải cho các gia đình, và tới năm 2027, gia đình nào kiếm được dưới $75,000/năm sẽ phải đóng thuế cao hơn.
Dự luật này “không phản ánh thực tế những gì người dân Mỹ muốn,” Thượng Nghị Sĩ Chuck Schumer (Dân Chủ-New York), trưởng khối thiểu số Thượng Viện, nói.
Ông chỉ trích các đồng viện Cộng Hòa đưa ra bản dự thảo luật, đã được điều chỉnh bằng cách viết tay, dày 479 trang vào phút chót mà không ai có đủ thời gian để đọc trước khi bỏ phiếu.
Ông nói: “Thượng Viện bây giờ xuống cấp quá, phải dùng cả những mánh khóe.”
Phía Dân Chủ đưa ra phiên họp khoáng đại và đưa lên các trang mạng xã hội một trang có chữ viết tay để chọc quê phía Cộng Hòa.
Cuối cùng, một số thượng nghị sĩ Cộng Hòa đứng về phía Dân Chủ, đồng ý xóa bỏ chuyện này, mà trong đó, Thượng Nghị Sĩ Pat Toomey (Cộng Hòa-Pennsylvania) định giảm thuế cho đại học bảo thủ Hillsdale College ở Michigan. (Đ.D.)