Wednesday, April 24, 2024

Ăn kiêng không đúng cách, coi chừng ‘lợn lành chữa thành lợn què’

LOS ANGELES, California (NV) – US News và World Report vừa công bố danh sách hằng năm về cách thức ăn kiêng tốt nhất và tệ nhất trong năm 2021.

Danh sách này được một nhóm chuyên gia đánh giá việc ăn uống tân tiến và phổ biến thiết lập hằng năm, dựa trên sự an toàn, khả năng thực hiện, giá trị dinh dưỡng và mức độ hiệu quả của cách ăn kiêng đối với cân nặng. Cách ăn kiêng tốt nhất của năm 2021 chú trọng vào hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh tiểu đường và bệnh tim, theo Health.

Nếu ăn kiêng giúp bạn giảm cân nhưng ảnh hưởng đến thể chất hoặc tinh thần của bạn, thì đó không phải là một lựa chọn lành mạnh. (Hình minh họa: Louis Hansel @shotsoflouis/Unsplash)

Ăn kiêng kiểu Địa Trung Hải (Mediterranean Diet)

Ăn kiêng kiểu Địa Trung Hải tiếp tục đứng đầu trong năm nay. Đây là cách ăn uống từ lâu đã được coi là tiêu chuẩn vàng cho dinh dưỡng, ngăn ngừa bệnh tật, sức khỏe và tuổi thọ. Ăn kiểu Địa Trung Hải có nhiều rau, trái cây, cá, các loại hạt, đậu (đậu, đậu lăng, đậu Hòa Lan, đậu gà) và dầu ô liu. Nó hạn chế đến mức tối đa các thực phẩm chế biến, đường, thịt đỏ, và cung cấp một cách tự nhiên nhiều chất chống oxy hóa chống viêm.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người sống ở các quốc gia giáp biển Địa Trung Hải và tiếp tục ăn uống truyền thống của khu vực này, sống lâu hơn và có tỷ lệ mắc các bệnh mãn tính thấp hơn, bao gồm cả bệnh tim – căn bệnh giết người hàng đầu ở cả nam và nữ của Mỹ. Nó cũng đã được chứng minh là hỗ trợ phẩm chất giấc ngủ tốt hơn và chống lại chứng trầm cảm.

Ăn kiêng kiểu Địa Trung Hải cân bằng dinh dưỡng và cung cấp nhiều loại thực phẩm và hương vị khác nhau. Tuy nhiên, đây là một phong cách ăn uống, không phải là một “quy tắc ăn uống.” Do đó, không có hướng dẫn cho các khẩu phần cụ thể, mục tiêu calo hoặc cấu hình bữa ăn. Điều đó nói lên rằng, bạn có thể giảm cân chỉ đơn giản bằng cách thay đổi lượng tiêu thụ của bạn từ thực phẩm chế biến sang nhiều chất xơ và các sản phẩm giàu chất dinh dưỡng và thực phẩm toàn phần.

 

Ăn kiêng DASH (DASH Diet)

DASH, viết tắt của Dietary Approaches to Stop Hypertension (phương pháp ăn kiêng để ngừng tăng huyết áp), nhưng nó không chỉ dành cho những người bị huyết áp cao. DASH được Viện Tim, Phổi và Máu Quốc Gia, một bộ phận của Viện Y Tế Quốc Gia (NIH) nghiên cứu.

Ngoài hiệu quả trong việc giảm huyết áp, DASH đã được chứng minh là có thể làm giảm cân, bảo vệ sức khỏe tim mạch, cũng như giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2, hội chứng chuyển hóa và một số bệnh ung thư. DASH đề nghị các phần cụ thể từ các nhóm thực phẩm khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu calo hằng ngày của một người.

Ăn kiêng kiểu Địa Trung Hải có nhiều rau, trái cây, các loại hạt, đậu… (Hình minh họa: Taylor Kiser/Unsplash)

Ăn kiêng linh hoạt (Flexitarian Diet)

Đây là một kiểu ăn chay, thỉnh thoảng ăn thêm thịt hoặc cá. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc chuyển hướng sang ăn chay, chủ yếu là thực vật, có liên quan đến việc giảm cân và giảm tỷ lệ mắc các bệnh mãn tính, bao gồm cải thiện các dấu hiệu về sức khỏe chuyển hóa, huyết áp và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2. Cách tốt nhất để thực hiện theo kế hoạch này là tối đa hóa lượng thực phẩm toàn phần từ thực vật và hạn chế tối đa thực phẩm đã qua chế biến kỹ, ngay cả khi chúng hoàn toàn có nguồn gốc thực vật.

Ăn kiêng WW (Weight Watchers Diet)

WW được xếp hạng cao bởi vì nó được nghiên cứu kỹ lưỡng, lâu dài và không cực đoan trong cách tiếp cận thực phẩm. Phiên bản mới hơn cũng được thiết lập theo một cách khác, với các tùy chọn về cách thực hiện theo kế hoạch dựa trên sở thích ăn uống và lối sống của các thành viên. Những người tham gia ăn kiêng WW cũng có thể thực hành theo hướng dẫn của các huấn luyện viên cá nhân, từ công thức nấu ăn, thông tin thể dục và dịch vụ trò chuyện 24/7. Thậm chí còn có một lựa chọn cho những ai muốn xây dựng thói quen lành mạnh mà không tập trung vào việc giảm cân.

Ăn kiêng Mayo Clinic (Mayo Clinic Diet)

Ăn kiêng Mayo Clinic dựa trên những thói quen lành mạnh đã được thử nghiệm sau nghiên cứu. Người ta nhấn mạnh vào việc tập thể dục đều đặn mỗi ngày 30 phút, ăn nhiều thực phẩm toàn phần hơn, bao gồm rau, trái cây, ngũ cốc và chất béo lành mạnh, và hạn chế đường. Với cách này có hai giai đoạn: Giai đoạn một nhấn mạnh vào 15 thói quen chính cần tập trung hay cần loại bỏ, không tính lượng calo. Sau hai tuần bước sang giai đoạn hai, liên quan đến việc xác định lượng calo bạn nên nhắm đến để giảm hoặc duy trì cân nặng, và làm thế nào để tiêu thụ calo một cách lành mạnh, cân đối.

Ăn uống kiểu MIND (MIND Diet)

MIND kết hợp các khía cạnh của cách ăn Địa Trung Hải và DASH để tạo ra một mô hình ăn uống được tập trung vào sức khỏe của não, bao gồm ngăn ngừa chứng mất trí nhớ và suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác. Tuy vậy, bất kỳ ai cũng có thể tuân theo cách này để giảm cân và giữ gìn sức khỏe tổng thể.

MIND tập trung ăn nhiều hơn 10 loại thực phẩm bảo vệ não bộ, chẳng hạn như rau xanh, lá, quả hạch, quả mọng, đậu, dầu ô liu, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt gia cầm và rượu vang (không quá một ly mỗi ngày, tốt nhất là màu đỏ). Ngoài ra có năm loại thực phẩm cần tránh, đã được chứng minh là có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe não bộ: bơ và bơ thực vật, phô mai, thịt đỏ, đồ chiên, bánh ngọt và đồ ngọt.

Cá cùng với rau, trái cây, dầu ô liu là cách ăn kiêng kiểu Địa Trung Hải được khuyến khích. (Hình minh họa: Micheile Henderson/Unsplash)

Hai cách ăn kiêng không được đánh giá cao, là ăn kiêng Dukan và ăn kiêng Keto. Mặc dù những kế hoạch này có thể dẫn đến giảm cân ban đầu, nhưng chúng lại mất điểm vì sự hạn chế, thiếu hụt chất dinh dưỡng tiềm ẩn và thiếu nghiên cứu về hiệu quả lâu dài và sức khỏe tổng thể. Đây là những điểm quan trọng cần lưu ý nếu bạn đang cân nhắc áp dụng một cách ăn uống mới.

Theo tư vấn của chuyên gia, khi bạn quyết định lựa chọn cho mình cách ăn kiêng nào, bạn cần chú ý các điểm sau:

-Nếu ăn kiêng giúp bạn giảm cân nhưng ảnh hưởng đến thể chất hoặc tinh thần của bạn, thì đó không phải là một lựa chọn lành mạnh và bền vững, thậm chí “lợn lành chữa thành lợn què” nghĩa là đang khỏe mạnh, ăn kiêng tự nhiên đổ bệnh (vì thiếu chất).

-Giảm cân cũng đồng nghĩa là phát triển những thói quen mà bạn có thể gắn bó lâu dài. Nếu bạn không thể nhìn thấy thực tế khả quan rằng bạn có thể thực hiện và duy trì một cách ăn nào đó trong sáu tháng hoặc một năm, thì đó có thể không phải là cách tiếp cận phù hợp với bạn.

-Cuối cùng, sự cân bằng là yếu tố quan trọng nhất. Khái niệm đó có vẻ không hấp dẫn như một cách ăn kiêng mới hợp thời, nhưng nó là yếu tố then chốt để giữ gìn sức khỏe về lâu dài. (Đ.Trang) [qd]

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

MỚI CẬP NHẬT