HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Lần mò tìm hiểu xem chủ đầu tư của BOT là ai, một số báo ở Việt Nam cho người ta thấy những dấu hiệu lờ mờ của một “liên minh ma quỷ” được dựng lên “đúng quy trình.”
Tuần qua, trạm thu phí BOT Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, đột nhiên nổi tiếng khắp Việt Nam bởi vì từ khi chính thức thu phí trở lại theo hình thức BOT (dự án giao thông được nhà đầu tư ứng tiền trước để làm công trình rồi mới thu phí) lúc 9 giờ sáng 30 Tháng Mười Một đến lúc này, BOT Cai Lậy đã buộc phải xả trạm hàng chục lần.
Mới đây, hôm 4 Tháng Mười Hai, Thủ Tướng CSVN Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu tạm dừng thu phí tại trạm BOT Cai Lậy một, hai tháng để tìm biện pháp cho vấn đề đang bị dân chống đối.
Và từ đây, báo chí lần giở sự thật để biết chủ đầu tư thật sự của BOT Cai Lậy là ai. Kết quả thật bất ngờ, chủ đầu tư này chỉ xuất hiện sau khi dự án đầu tư đã được Bộ Giao Thông Vận Tải phê duyệt.
Chủ đầu tư “kín tiếng” của BOT Cai Lậy
Theo một bài viết trên báo VietTimes ngày 4 Tháng Mười Hai, ban đầu, “một liên danh, gồm hai nhà đầu tư đã được Bộ Giao Thông Vận Tải lựa chọn cho ‘Dự án đầu tư xây dựng công trình tuyến tránh quốc lộ 1 và tăng cường mặt đường quốc lộ 1 qua thị trấn Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, theo hình thức hợp đồng BOT’ (gọi tắt là dự án BOT Cai Lậy). Đó đều là những doanh nghiệp có thâm niên và có kinh nghiệm.”
Theo hợp đồng BOT “chỉ định thầu” ký ngày 19 Tháng Hai, 2014, giữa Bộ Giao Thông Vận Tải và liên danh nhà đầu tư, thì “liên danh gồm công ty Cổ Phần Phát Triển Đường Cao Tốc Biên Hòa-Vũng Tàu (BVEC) và công ty Cổ Phần Đầu Tư Thương Mại và Xây Dựng Giao Thông 1 (TRICO).”
“Cho đến hợp đồng BOT chính thức ký ngày 28 Tháng Tám, 2014, liên danh trên vẫn được giữ nguyên. Tuy nhiên, đến phụ lục hợp đồng BOT ký ngày 30 Tháng Giêng, 2015, thì BVEC biến mất và công ty Cổ Phần Tư Vấn Đầu Tư Xây Dựng Bắc Ái (Bắc Ái) đã xuất hiện để thay thế.”
Vào trang mạng của Vụ Đối Tác Công Tư của Bộ Giao Thông Vận Tải ngày 5 Tháng Mười Hai, người ta vẫn thấy niêm yết danh sách liên danh Bắc Ái và TRICO là nhà đầu tư của BOT Cai Lậy. Vì Bắc Ái nắm tới 65% cổ phần nên công ty này mới là chủ nhân thật sự của dự án.
Trang mạng của Vụ Đối Tác Công Tư cũng xác nhận BOT Cai Lậy thuộc nhóm do Bộ Giao Thông Vận Tải phê duyệt, có tổng mức đầu tư là 1,398.18 tỷ đồng, nguồn vốn 100% tư nhân. Trong đó, vốn đóng góp của nhà đầu tư là 210 tỷ đồng (công ty Bắc Ái góp 136.5 tỷ đồng (65%); công ty con của Bộ Giao Thông Vận Tải là TRICO góp 73.5 tỷ đồng (35%)), chiếm 15% tổng số vốn cần thiết thực hiện dự án. Phần 85% còn lại là vốn vay ngân hàng.
Theo tìm hiểu của VietTimes, ngân hàng tài trợ cho dự án BOT Cai Lậy là ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Đầu Tư và Phát Triển Việt Nam – chi nhánh Vĩnh Phúc (BIDV Vĩnh Phúc). “Đến đây, sẽ có người băn khoăn, rằng tại sao dự án được triển khai tại Long An mà lại vay vốn từ một chi nhánh ngân hàng Vĩnh Phúc.”
“Thực tế, chủ đầu tư chi phối dự án – Bắc Ái – là một doanh nghiệp của tỉnh Vĩnh Phúc, vốn có quan hệ hợp tác lâu năm với BIDV Vĩnh Phúc,” VietTimes giải thích.
Đi ngược trở lại để tìm hiểu, VietTimes kể rằng: “Công ty BOT Đầu Tư Quốc Lộ 1 Tiền Giang (pháp nhân quản lý trạm thu phí BOT Cai Lậy) thành lập vào Tháng Tư, 2014, trong khi công trình khởi công vào Tháng Hai, 2014.
“…Trên thực tế, công ty BOT Đầu Tư Quốc Lộ 1 Tiền Giang chỉ là pháp nhân dự án, được chủ đầu tư lập ra để thuận tiện trong quản lý và giao dịch. Điều này có thể lý giải cho thắc mắc, rằng tại sao công ty này lại được thành lập sau ngày dự án khởi công. Chủ đầu tư thực sự được phê duyệt lại là cái tên khác,” VietTimes cho hay.
Nói khác, đã có những thỏa thuận dưới gầm bàn giữa Bộ GTVT mà ông đương kim Bộ Trưởng Nguyễn Văn Thế khi đó là thứ trưởng, là mắt xích quan trọng của “liên minh ma quỷ.”
Ông chủ trẻ của BOT Cai Lậy
Một bài viết của báo VTC News hôm 4 Tháng Mười Hai rọi cho người ta một ít tia sáng về công ty Bắc Ái.
“Ngày 10 Tháng Ba, công ty Cổ Phần Tư Vấn Đầu Tư Xây Dựng Bắc Ái đã tiến hành thay đổi chức danh quan trọng nhất của lãnh đạo công ty. Cụ thể, ông Nguyễn Tiến An đã thay ông Lê Tiến Thắng làm chủ tịch Hội Đồng Quản Trị công ty Bắc Ái. Ông Nguyễn Tiến An là một doanh nhân trẻ, sinh ngày 5 Tháng Giêng, 1992 (tức mới 25 tuổi). Ông An có hộ khẩu thường trú tại Khu 3, xã Vân Xuân, huyện Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc,” VTC News viết.
“Điều bất ngờ hơn, ông Nguyễn Tiến An dù là chủ tịch Hội Đồng Quản Trị công ty Bắc Ái nhưng lại không nắm giữ cổ phần nào của công ty. Người là cổ đông lớn nhất, nắm 82% vốn của Bắc Ái vẫn là ông Lê Tiến Thắng,” theo VTC News.
Theo VTC News, “Công ty Bắc Ái, chủ đầu từ BOT Cai Lậy từng rất nhiều lần thay đổi các chức danh lãnh đạo quan trọng, kể từ đầu năm 2015 đến nay. Trước ông Nguyễn Tiến An thì ông Lê Tiến Thắng hiện là cổ đông lớn nhất, nắm 82% vốn của Bắc Ái là chủ tịch Hội Đồng Quản Trị kiêm tổng giám đốc công ty này.”
Theo báo Người Đưa Tin, “Bắc Ái từng có một giám đốc là ông Tạ Xuân Liêm – em trai bà Tạ Thu Thủy, ủy viên Hội Đồng Quản Trị kiêm giám đốc công ty Cổ Phần Bia Hà Nội-Hải Phòng (thành viên của Tổng Công Ty Cổ Phần Bia-Rượu-Nước Giải Khát Hà Nội HABECO.”
“Công ty Bắc Ái được thành lập từ năm 2004. Công ty này có trụ sở đăng ký tại số 215, đường Mê Linh, thành phố Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc. Ngày 10 Tháng Bảy, công ty Bắc Ái đã hoàn tất tăng vốn điều lệ từ 500 tỷ đồng lên 900 tỷ đồng,” theo VTC News.
Khi điều tra ra được ông Nguyễn Tiến An là con cái nhà ai, lên làm chủ tịch Hội Đồng Quản Trị một công ty đầu tư xây dựng nhiều dự án hàng ngàn tỷ đồng tại nhiều tỉnh mà không phải góp đồng nào, nó là góc khuất mọi người muốn biết. Rất có thể Bộ Trưởng Giao Thông Vận Tải Nguyễn Văn Thế biết và thêm nhiều người khác nữa của Bộ Giao Thông Vận Tải biết.
Một số báo tại Việt Nam nói có tám dự án BOT có trạm thu phí “đặt nhầm chỗ” như BOT Cai Lậy. Nhưng trên hết, tất cả 88 dự án BOT đặt trạm thu phí trên cả nước đều được “chỉ định thầu” thay vì đấu thầu công khai. Nếu điều tra rốt ráo, đây sẽ là một núi “củi tươi” đang lù lù trước mặt ông chủ lò Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng. (TN)