‘Thần tượng’ quái gở của giới trẻ Việt

HƯNG YÊN, Việt Nam (NV) – Hôm 31 Tháng Ba, Facebook tràn ngập hình ảnh một thanh niên tên Dương Minh Tuyền được đông đảo thanh thiếu niên chào đón nhiệt liệt khi đến Hưng Yên “trợ giúp nữ sinh lớp 9 trong vụ bị năm bạn học lột quần áo, đánh đập tại trường.”

Hình ảnh thanh niên này đeo mắt kính đen, dây chuyền vàng và có nhiều hình xăm chi chít trên hai cánh tay được nhiều thiếu niên vây quanh như đón một thần tượng khiến phụ huynh dấy lên lo ngại.

Theo báo VOV của Đài Tiếng Nói Việt Nam, Dương Minh Tuyền ở Bắc Ninh “nổi tiếng là liều lĩnh, có các clip chửi bới trên mạng xã hội và thành tích ra tù vào tội của mình.”

Chỉ sau ba giờ, một Facebook live của Dương Minh Tuyền về “chuyến thăm Hưng Yên” đã lập tức nhận được 94,000 lượt view và hơn 800 lượt share, hơn 1,400 comment với những lời ca tụng và bày tỏ sự ái mộ nồng nhiệt.

Trước đó, đầu Tháng Ba, mạng xã hội cũng ồn ào về clip đốt xe và hình ảnh đứng dàn hàng ngang cùng bạn bè trên quốc lộ của một thanh niên khác có biệt danh Khá “Bảnh,” người có tên thật là Ngô Bá Khá (26 tuổi, ở Bắc Ninh). Giới trẻ miền Bắc không những không lên án hành vi vi phạm pháp luật, mà còn tung hô Khá “Bảnh” như một “người hùng” vì dám nghĩ, dám làm… Đáng lưu ý, YouTube riêng của nhân vật này có hơn 1.9 lượt subscriber và mỗi clip đều đạt “hàng triệu lượt view” cùng vô số comment.

Hai thanh niên nêu trên cùng với những nhân vật có biệt danh Huấn Hoa Hồng, Dũng Trọc, Ngân Trọc, Phú Lê, Quang Rambo… nghiễm nhiên trở thành những cái tên quen thuộc với giới trẻ Việt Nam.

Người ta thấy các thanh niên này xuất hiện trong các clip có lượt view nhiều trên YouTube cho thấy cách họ ăn chơi nhậu nhẹt, nói tục chửi thề, thách thức, cầm súng, mã tấu, gậy gộc đi “giải quyết công việc.”

Báo VOV đặt vấn đề: “Số đông đang cổ vũ cho những ‘hiện tượng mạng’ là ai? Là thế hệ 10X với những háo hức, tò mò. Không cần tài năng; chỉ cần một phát ngôn gây sốc, khoe thân ‘show hàng,’ một giọng hát lệch tông, dở tệ hay khoe xe, khoe bạn gái, khoe tiền, khoe sự liều lĩnh… thế là ‘nổi tiếng.’”

Nói với báo này, Nguyễn Thị Hằng (22 tuổi, quê Nghệ An) cho rằng: “Thực ra việc tung hô những thứ nhảm nhí trong xã hội hiện nay không còn hiếm và trở nên rất bình thường. Những clip thu hút triệu view của Khá ‘Bảnh’ đều không có nội dung hay thông điệp gì cả. Mọi người xem nó vì thấy vui và nhằm để giải trí chứ không có ý nghĩa gì cả.”

Trang Thư Viện Khoa Học (Open Sci-Bot Library) hôm 24 Tháng Ba đăng bài phân tích của tác giả Nguyễn Trung Kiên, nghiên cứu sinh xã hội học tại Đại Học Monash, Úc: “Khá ‘Bảnh’ là đại diện cho một giá trị ‘anh hùng’ cho bộ phận xã hội trong bối cảnh xã hội loạn giá trị. Trong xã hội, con người thường định hướng bản thân tới các hình mẫu giá trị. Nhưng niềm tin vào các đối tượng ‘chính danh’ đang bị xói mòn bởi các vụ việc như quan chức tham nhũng trong xây dựng đền đài, công trình giao thông; vụ thầy cô có liên quan đến bán dâm trẻ em; công an giao thông ăn hối lộ…”

“Khi những hành vi lệch chuẩn chẳng hạn như một kẻ được cho là trí thức cưỡng hôn cô gái chỉ bị phạt 200,000 đồng ($8.6), pháp luật và chế tài đang trở nên vô hại và không có khả năng thực hiện chức năng định hướng hành vi. Trong bối cảnh các khuôn mẫu và hệ giá trị chính danh bị xói mòn, và một bộ phận giới trẻ sinh ra và lớn lên trong sự lung lay không biết đặt niềm tin vào đâu thì Khá ‘Bảnh’ lại là một nhân vật có khả năng tạo ra các giá trị lấp chỗ trống vào sự hụt hẫng đó. Những người ‘giang hồ’ như Khá ‘Bảnh’ có thể trở thành nhóm giương cờ cho những người mất định hướng bấu víu vào trong lúc xã hội Việt Nam đảo lộn về giá trị quy chiếu,” trang này viết. (T.K.)