SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Được giới thiệu Chè Nhà Đèn là hàng chè của người Hoa đã có mặt tại Sài Gòn từ lâu đời, với những món chè đặc sắc, chúng tôi tìm tới đường Trần Hưng Đạo B (Đồng Khánh cũ), quận 5.
Hàng chè là chiếc xe tương tự xe hủ tiếu, đặt tại khoảng đất trống sát Nhà Đèn xưa, giữa hai căn nhà mang số liền kề 476-478.
Khác với những món chè của người Việt chế biến đơn giản và mang vị ngọt, nhiều thứ chè tại hàng Chè Nhà Đèn chế biến công phu, lạ thường, với vị tổng hợp mặn và ngọt, thực khách đều thấy ngon miệng và luôn trở lại thưởng thức.
Bà Hà, chủ nhân đời thứ tư của hàng chè, cho biết: “Hàng chè này thiệt ra có tên là Chè Châu Giang từ thời cụ cố của tui. Hai má con cụ cố tui từ Bắc vô Nam hồi di cư năm 1954 đó. Vô Sài Gòn mở hàng chè trên cái xe đặt ở hè phố, nhiều năm rồi cố định tại đây, chẳng có biển hiệu nữa, nhiều khách ăn chè đặt cho nó cái tên là Chè Nhà Đèn, bởi vì nó kế bên Nhà Đèn. Cũng có người gọi đây là Chè Âm Phủ, bởi bán chè từ chập tối tới đêm khuya. Lại có người gọi là Chè Tàu Cột Điện, có lẽ nó cũng gần cột đèn năm ngọn từ xưa, ở cách đây vài chục mét.”
Chè tại đây có rất nhiều thứ, như chè hột gà chưng; chè hột gà trà; chè hoài sơn, bạch quả, nhãn nhục; chè đu đủ tiềm; chè nhãn nhục, táo đỏ; chè bo bo, hủ ky, trứng cút; chè bột củ năng, hột gà…
Mở hàng chè tại Sài Gòn từ lâu đời, tính ra đã tới năm, sáu chục năm rồi, là chủ nhân đời thứ tư, ngoài những món chè truyền thống, bà Hà vẫn vận dụng, tìm tòi những công thức để tạo ra những món chè có hương vị đặc biệt nữa, làm phong phú thêm thực đơn của hàng Chè Nhà Đèn.
Hàng Chè Nhà Đèn cũng chế biến món chè đậu xanh như người Việt Nam. Bà Hà bày tỏ: “Trước khi má tui qua đời, để lại hàng chè cho tui kế tục, tui được má chỉ dẫn cặn kẽ cách chế biến các món chè, đặc biệt là chè đậu xanh. Thế nên hàng chè hôm nay, giữa nhiều thứ chè, chè đậu xanh vẫn có chỗ của nó. Thứ chè đậu xanh này được nhiều thực khách chiếu cố không thua kém những món chè khác của hàng Chè Nhà Đèn.”
Trong nhóm bạn chúng tôi, có người gọi món chè hột gà trà, thứ chè được nhiều người xem là món chè đặc biệt nhất của hàng Chè Nhà Đèn, tức chè truyền thống Châu Giang. Giữa làn sóng sánh nước trà có vị ngọt đậm, hột gà mang màu vàng sẫm. Hai thứ hòa hợp lại tạo nên chút vị đắng, chút mùi thơm thoảng nhẹ. Chén chè vừa bắt mắt nhìn vừa ngon miệng ăn.
Bà Hà ân cần giải thích cách chế biến món chè hột gà trà: “Trứng gà ở đây khi được luộc chín, phải gõ nhẹ vào đầu trái trứng cho vỏ hơi nứt ra một chút. Rồi sau đó lại cho vào nồi nước trà Tàu luộc tiếp trong khoảng 2 tiếng đống hồ nữa, nhưng để lửa nhỏ thôi. Sau đó lột bỏ vỏ trứng, tiếp tục nấu khoảng 10 phút, thêm chút đường tạo vị ngọt cho dễ ăn. Trái trứng luộc, sau cùng để ăn phải cứng phần ngoài, mềm phần trong, mới cảm nhận hương vị thơm ngon đậm đà của chén chè.”
Nhiều thực khách ưa ăn món chè quy linh cao của hàng Chè Nhà Đèn. Chè quy linh cao màu đen, tương tự thạch, mềm nhưng vẫn có độ dai vừa phải, nước của chén chè sẽ hơi đắng và thơm nhẹ. Vị khách nào không chịu vị đắng trong chén chè, vẫn quen thuộc chén chè ngọt, hàng Chè Nhà Đèn còn chế biến món chè mè đen, mè được xay nhuyễn, thêm đường cho vị ngọt đậm. Mòn chè mè đen này luôn được ăn nóng, thấy ấm bụng trong những đêm mưa Sài Gòn.
Các món chè tại hàng Chè Nhà Đèn có giá từ 12,000 đồng đến 18,000 đồng (khoảng 50 cent)/chén; món chè đặc biệt có giá 25,000 đồng (khoảng $1)/chén.
Chỗ hàng Chè Nhà Đèn chật hẹp, nhưng bà Hà không có ý chuyển chỗ khác rộng rãi hơn. Bà nói: “Chúng tui bán chè ở đây từ bao nhiêu năm rồi. Khách tới ăn chè tại đây cũng đã bao nhiêu thế hệ rồi. Có nhiều người biểu, ăn chè ở đây cũng là nhớ tiếc Sài Gòn thuở xa xưa.” (Nguyễn Đạt)