Những ngày đầu năm mới 2020, hoàng gia Anh Quốc bất ngờ nhận được tin không vui, trong nhà chưa tỏ ngoài ngõ đã hay, từ vợ chồng hoàng tử/công tước xứ Sussex: Harry và Meghan, tuyên bố trên mạng Instagram, cho biết họ từ bỏ mọi trọng trách theo quy định hiện hành của vương quốc để theo đuổi con đường tương lai riêng, độc lập về tài chánh và không lệ thuộc quyết định của hoàng gia tuy vẫn tuyệt đối trung thành với nữ hoàng.
Đối với dư luận khắp nơi, có lẽ điều này không hoàn toàn gây ngạc nhiên mà chỉ là quả pháo đại kết thúc một dây pháo bắt đầu nổ lác đác kể từ sau cuộc hôn lễ ngàn lẻ một đêm thật huy hoàng và rất tốn kém, đưa nữ tài tử điện ảnh Meghan Markle của Hollywood hoa lệ về làm dâu hoàng gia Anh Quốc ngày 19 Tháng Năm, 2018.
Một điều ai cũng nhìn thấy rất sớm là so với hoàng tử anh Williams, hoàng tử em Harry bản tính ngổ ngáo, liều lĩnh và ngang bướng ngay từ thơ ấu rồi bước vào niên thiếu mồ côi mẹ. Trong mắt tôi, hai tiểu hoàng tử phản chiếu đậm nét cá tính của cố công nương Diana. Nếu tin vào lý thuyết thai giáo, nghĩa là bà mẹ mang thai dạy con từ lúc con tượng hình trong bụng mẹ, dụng tâm truyền đạt cho con những điều tốt lành, hiền hậu qua tâm ý của chính mình hay không chủ ý nhưng vì không kiểm soát được vui buồn của mình trong suốt thai kỳ nên nỗi lòng ấy cũng ảnh hưởng lên tính khí thai nhi sau này khi ra đời.
Hoàng Tử Williams là đứa con đầu lòng của một cuộc tình vương giả, đẹp như giấc mơ. Thế giới ghi nhận hình ảnh công nương xứ Wales tóc vàng óng, cười e ấp trên vai Thái Tử Charles, hạnh phúc tình yêu lấp lánh trong đôi mắt với ánh nhìn thơ ngây và rụt rè. Thế nhưng, lòng người vốn nhiều u uẩn nên ngày vui như bầu trời khi nắng ráo khi ù ê vì mây đen ở đâu về. Công Nương Diana sớm hay tin chồng vẫn gian díu với người tình cũ nên cảnh nhà không vui nữa. Mỗi người có một cách giải quyết theo ý riêng và cuộc tình đẹp như giấc mơ của họ vỡ ra từng mảnh.
Có lẽ trong nỗ lực níu kéo để cứu vãn, Thái Tử Charles muốn có một tiểu công chúa xinh đẹp cho ông niềm vui mới. Tiếc thay, mong ước ấy không thành. Sau này, truyền thông cứ tiếc giùm họ với câu hỏi phải chi ngày ấy công nương hạ sinh được một công chúa thay vì Harry thì liệu khi thái tử đến bệnh viện đón vợ con cùng ra mắt thần dân, ông có đứng cách bà bế con một sải tay như ảnh chụp cho thấy không? Về phía công nương, từ lúc biết mình lại đang chờ đợi một hoàng nam, bà quyết tâm giữ kín, không hé răng. Đây chính là bản tính thứ hai của Công Nương Diana, sau này khi hoàn cảnh thúc bách, bà đã đối phó với mọi bất ưng thật vững vàng, gan dạ và cương nghị.
Những ai từng đọc tin tức trên báo chí, truyền hình hay truyền thông, đều không lạ gì phong cách sống bạt mạng của Hoàng Tử Harry, tính hiếu thắng ngay từ lúc còn niên thiếu trên sân polo, trong các trận đấu hữu nghị của hoàng gia cùng với cha và anh. Khác với anh ít nhất vài ba năm đầu đời, hưởng nền giáo dục có kỷ cương và hầu như một khuôn mẫu chung của trẻ con hoàng gia, Harry lớn lên khi xung đột tình cảm giữa cha mẹ đến hồi căng thẳng, hai anh em thường được mẹ cho đi chơi ngoài thiên nhiên với cận vệ theo hầu. Công Nương Diana được cho là đã làm hết sức mình để hướng dẫn các con có ý niệm về một cuộc sống bình thường khác bên ngoài hoàng cung xa hoa và kiểu cách.
Ở tuổi lên ba, Harry đã dám thè lưỡi chế giễu các phóng viên báo chí. Vừa trưởng thành, xong đại học, hoàng tử vui chơi xả láng với bạn cùng trang lứa, uống rượu, hút cần sa, khiêu vũ khỏa thân giữa đám đông ở nơi nhĩ mục quan chiêm Las Vegas và hoàng tử cũng gia nhập quân đội đi Afghanistan. Tính nết khác nhau, vai trò khác nhau, song cả hai anh em đều ý thức về những kỳ vọng hoàng gia đặt vào họ. Có lúc Harry nói đùa với anh: “Anh sẽ làm vua, em thì không. Vậy, em có thể làm bất cứ việc gì em muốn!”
Và, quả nhiên, Hoàng Tử Harry đã làm bất cứ điều gì chàng muốn. Đi tìm dấu vết lịch sử cuộc đời ngắn ngủi của mẹ, sự nghiệp nhân đạo mẹ đang theo đuổi, được hiểu là nét tiêu biểu của một phụ nữ dù hoàn cảnh nghiệt ngã đến đâu, vẫn tự tồn trong mọi thử thách từ xã hội và từ bản thân. Ở một quãng đường nào, chàng bắt gặp một khuôn mặt phụ nữ có vẻ trùng lắp với nhân dáng của bà mẹ mà chàng yêu thương và ngưỡng mộ, mà chàng, khi lớn lên, có rất nhiều luyến tiếc đã không còn kịp đem sức mình, trái tim mình ra nâng đỡ và che chở.
Bên cạnh nhiều đóa hoa đài các, vẻ đẹp hào nhoáng và rực rỡ của những nhan sắc phù dung có thể cuốn hút hoàng tử ngay từ cái nhìn đầu tiên nhưng để thâm nhập được vùng tâm tư đầy bóng tối của hoàng tử, họ thiếu nhiều yếu tố bi kịch quan trọng hơn đối với hoàng tử. Một người trong số họ đã được mời tham dự tiệc cưới của hoàng tử mà báo chí thổi phồng dạo ấy, thật ra, có ý nghĩa một lời giải thích chung để bày tỏ tất cả điều gì hoàng tử muốn họ hiểu và cảm ơn họ về tình bạn mà hoàng tử luôn dành cho họ.
Một phụ nữ hai dòng máu mang theo mình nghịch cảnh trong một xã hội thượng lưu chưa hết vấn đề màu da, ly dị, có khuynh hướng làm việc bác ái, vừa dịu dàng, say đắm trong tình yêu và dâng hiến, vừa tự do, mạnh mẽ, đầy cá tính khi một mình, tóm lại, một phụ nữ hứa hẹn nhiều phong ba bão táp trong đời, có lẽ phù hợp với lựa chọn của hoàng tử lúc này và ông quyết định chính thức bước vào cuộc đời của Meghan Markle chỉ sau 16 tháng hẹn hò.
Ông biết trước sẽ phải đối kháng với nhiều trở ngại, khó khăn nhưng có gì mà ông không vượt qua, kể từ quan ngại đầu tiên đến từ bào huynh của ông: “Có vội quá không? Đã tìm hiểu ý muốn thực sự của Meghan chưa?” Thêm nữa, ở tuổi ngoài 90, đối với đứa cháu nội bà đặc biệt thương yêu vì nhiều lý do, nữ hoàng có thái độ chấp nhận dễ dàng hơn khi thuận cử hành một lễ cưới trang trọng cho Harry không kém gì đám cưới của Williams. Như thế, quà cưới của hoàng gia nước Anh cho nữ tài tử điện ảnh Meghan Markle là tất cả nghi lễ linh đình đón cô bước vào cuộc sống mới với không một chút tỵ hiềm. Đối với Harry, ngay ở thời điểm mặn nồng, khi trao tặng chiếc nhẫn kim cương đính hôn hình thành với những hạt kim cương nhỏ từ nữ trang của cố Công Nương Diana, ông đã thẳng thắn nói với vị hôn thê: “Để mẹ đi cùng chúng ta trong cuộc hành trình điên rồ này.”
Như một định luật, ánh sáng huy hoàng từ những ngọn pháo bông sẽ nhanh chóng trả lại không gian bóng tối. Tuần trăng mật của đôi uyên ương với dân chúng nước Anh không kéo dài khi Hoàng Tử Harry tuyên bố chỉ sáu tháng sau hôn lễ, ngày 18 Tháng Mười Một, 2018, họ sẽ rời bỏ điện Kensington về sống ở Frogmore, cách Luân Đôn một giờ lái xe. Việc trùng tu nơi này thành một tổ ấm theo kiểu mẫu đáp ứng mong muốn của Công Nương Meghan (vốn là một nhà thiết kế nội thất chuyên nghiệp) sẽ tiêu vào công quỹ nhiều triệu bảng Anh, số tiền có thể xây cất tới 20 khu cư xá. Và, như vậy, dù muốn dù không, cả hai đã mắc món nợ ân tình lớn lao không chỉ với hoàng tộc mà với cả thần dân trong cương vị công tước và công nương xứ Sussex, khiến họ cần suy nghĩ thận trọng hơn khi có những quyết định đi ngược lại những quyết định họ đã được thần dân ủng hộ và tín nhiệm.
Dầu thế nào, tin công nương thụ thai đã đem niềm vui đến với mọi người, hy vọng bầu trời âm ỉ cơn bão sẽ bớt áp lực song hình như không phải vậy mà còn nhanh chóng gia tăng cường độ. Vợ chồng công nương từ chối cách bế con ra mắt quần chúng theo truyền thống để được chụp ảnh khi tiểu Hoàng Tử Archie ra đời ngày 6 Tháng Năm, 2019. Đối với nhiều người, đây là cơ hội bằng vàng để công nương xứ Sussex hòa giải với hoàng tộc sau tất cả các phá lệ ít ai tưởng tượng nổi bằng một suy nghĩ bình thường mà bà đã hoàn toàn thoải mái một mình thực hiện (tựa như cuộc liên hoan “ăn mừng sinh nở” với bạn bè cũ của bà ở một đại khách sạn sang trọng ở Nữu Ước không có mặt chồng hay gần đây hơn, vào Tháng Chín vừa qua, bà đã tỏ ra bất kính khi từ khước lời mời tham dự cùng nữ hoàng 94 tuổi, một sự kiện của hoàng gia ở Balmoral theo thông lệ mỗi cuối Hè, chưa kể tiểu Hoàng Tử Archie 4 tháng tuổi, giao phó cho người giữ trẻ để bà một mình bay đi Nữu Ước dự cuộc tranh giải quần vợt của cô bạn thân Serena Williams).
Báo chí, dư luận phản ứng không thuận lợi cho bà, nhận định rằng đối với người phụ nữ này, ưu tiên một là của bản thân. Tuy nhiên, vấn đề ở đây không phải là bà không cần biết điều gì có lợi cho bà trong các cử chỉ bánh ít trao đi, bánh quy đáp lại ấy mà chủ đích bà muốn đạt được là công khai từ chối khép mình vào các quy ước của hoàng gia. Bà muốn canh tân hoàng gia như một hành vi lịch sử. Tiếc thay, bà quá vội vã, quá tự tin và quá bất công vì mỗi chọn lựa đều có các điều kiện riêng. Một khi bà được tự do lựa chọn một, không ai thúc ép, bà cần tuân thủ các điều kiện ấy, nếu không, sẽ là sự phản bội, thậm chí, lừa gạt.
Để trả lời đề nghị bất thần của Hoàng Tử Harry và vợ, hoàng gia đã họp mặt để có giải pháp. Trong một thông báo chính thức, nữ hoàng đã công bố: “Hoàng gia ủng hộ ý muốn sống tự lập như một đơn vị gia đình mới của vợ chồng Hoàng Tử Harry. Mặc dầu luôn mong muốn có cả hai người là những thành viên toàn thời gian của hoàng tộc nhưng chúng tôi tôn trọng và thông cảm nguyện vọng làm chủ một gia đình riêng của hai người vẫn trong tư cách là quyến thuộc của hoàng gia. Harry và Meghan cũng nói rõ là họ không muốn cuộc sống mới của họ dựa vào công quỹ nước Anh. Tất cả mọi phía đã đồng thuận về một thời khoảng chuyển tiếp trong đó, gia đình công tước Sussex sẽ chia sẻ thời gian giữa Canada và Anh Quốc. Sẽ có nhiều vấn đề phức tạp hoàng gia phải thanh thỏa, nhiều công việc phải tiến hành nhưng tôi đã ra lệnh phải hoàn tất mọi việc trong những ngày sắp tới.”
Theo tin tức chính thức từ phóng viên Rebecca English, “buổi họp thượng đỉnh” của hoàng gia diễn ra tương đối ngắn. Công tước xứ Sussex tới vào lúc 11 giờ 20 phút sáng, Hoàng Tử Williams lúc 1 giờ 45 phút trưa so với giờ ấn định cho cuộc họp lúc 2 giờ chiều. Thái Tử Charles, hai hoàng tử được nhìn thấy rời khỏi lâu đài Sandringham lúc 4 giờ 45 phút chiều theo hình ảnh được ghi lại. Công Nương Meghan có được mời tham dự qua điện thoại nhưng không biết bà có góp tiếng hay không?
Vậy là mũi tên của định mệnh lắp sẵn sàng trên dây cung đã bắt đầu đường bay của nó. Như lời tuyên bố của Harry trong bài diễn văn tại Amsterdam: “Tất cả chúng ta đều có cơ hội sống tốt hơn. Chúng ta không hoàn hảo nên mỗi người sẽ phải chịu trách nhiệm về các hậu quả tới cho mình.” Tất cả nan đề ở đây chỉ là không ai có thể thề ước lượng trước điều gì sẽ xảy ra giữa ý nghĩ của một người và thực tế khi họ phải đối đầu.
Đời sống không hề dễ dàng cho bất cứ ai, nhất là với những người mang nặng quá khứ. Quá khứ của Harry, ngoài cội nguồn, gốc gác, không chỉ gắn bó qua hơn ba thập niên buồn vui riêng/chung với hoàng gia mà còn sâu nặng hơn với những tình thâm không thể chối bỏ: người mẹ đã mất đi bởi vì một định mệnh tàn khốc và một xã hội không công bằng với nữ giới, người cha đã tận lực nâng đỡ ông những năm tháng khốn khó, người anh đã chia cùng ông chén đắng không phải ai cũng trải qua. Nghĩa là những thứ đã liền với xương tủy ông, không thể tách rời. Và, ở phía kia, tình yêu thường gợi những giấc mơ kỳ ảo không có hạn kỳ, xóa nhòa mọi biên giới của một cuộc sống luôn có nhiều bất như ý. Và, chiếc lá khi úa vàng, sẽ lựa chọn rụng về cội để được thực sự an nghỉ .
Hạnh phúc đối với người phụ nữ thường như nắm cỏ treo trước bờm ngựa. Bóc một người đàn ông ra khỏi gốc gác từ nơi đó họ sinh ra và trưởng thành là mơ ước còn hão huyền hơn cả giấc mơ hạnh phúc.
Còn gì hơn một lới cầu chúc Công Nương Markle Meghan thượng lộ bình an trên con đường vừa rộng mở thênh thang cho bà? (Bùi Bích Hà)