STOCKHOLM, Thuỵ Điển (NV) – Ngành xuất cảng vũ khí của Nga, kỹ nghệ sinh lời đứng hàng thứ hai thế giới sau Mỹ, dường như đang sụp đổ dưới sức nặng của thay đổi kỹ thuật, sự cô lập chính trị quốc tế và cuộc chiến Ukraine, theo báo Newsweek trích dẫn dữ liệu của Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế Stockholm (SIPRI) hôm 13 Tháng Ba.
Cụ thể, dữ liệu của SIPRI chỉ ra rằng xuất cảng quân sự của Nga giảm 31% trong năm năm qua, so với năm năm trước đó, đe dọa vị thế nhà sản xuất vũ khí có sức ảnh hưởng lớn thứ hai thế giới của Moscow.
Phương Tây cố gắng cô lập Nga kể từ năm 2014 khi nước này sáp nhập Crimea từ Ukraine. Các biện pháp cấm vận được tăng cường sau khi Nga xâm lăng Ukraine từ Tháng Hai, 2022 khiến số khách hàng của Moscow ngày càng hao hụt.
Trong khi đó, tỷ lệ thương vong và tổn thất thiết bị của Nga ở Ukraine cao đáng kinh ngạc, cũng như hiệu quả kém cỏi của vũ khí Nga so với vũ khí NATO mà Ukraine sử dụng, đè nặng áp lực lên những nhà sản xuất quốc phòng Nga.
Theo ông Siemon Wezeman, nhà nghiên cứu cấp cao của SIPRI, Nga đang phải đối mặt với nhiều thử thách.
Thứ nhất chắc chắn là việc Mỹ và các đồng minh gây sức ép khiến những khách hàng cũ và khách hàng tiềm năng mới của Nga không thể tiếp tục mua vũ khí từ Nga.
Thứ hai, những biện pháp trừng phạt chưa từng có trước đây của Phương Tây khiến Moscow chịu nhiều hậu quả nghiêm trọng. Kinh tế Nga không suy thoái vào năm ngoái như dự đoán, nhưng thâm hụt ngân sách đang tăng cao khi lợi nhuận xuất cảng nhiên liệu hóa thạch giảm.
Hơn 1,000 công ty ngoại quốc rút khỏi Nga. Trong khi đó các biện pháp kiểm soát xuất cảng khiến nhà sản xuất trong nước gặp khó khăn trong việc tiếp cận linh kiện hiện đại cho các mặt hàng và vũ khí kỹ thuật cao.
Moscow đang tìm kiếm nhà cung cấp khi họ gặp khó khăn trong việc đánh chiếm Ukraine. Iran, Bắc Hàn và Belarus là những nguồn cung cấp thiết bị và đạn dược chính cho Nga trong năm qua. Ngoài ra còn có Thổ Nhĩ Kỳ, United Arab Emirates và một số quốc gia Trung Á. Tuy nhiên các nguồn này cũng đang dần bị thu hẹp bởi áp lực của Phương Tây.
Thứ ba, vũ khí Nga không thể hiện chất lượng tốt trong cuộc chiến với Ukraine. Tổng Thống Vladimir Putin và các đồng minh cố gắng chứng tỏ Nga là cường quốc kỹ thuật tiên tiến có khả năng cạnh tranh với Bắc Mỹ và Châu Âu. Tuy nhiên thực tế vũ khí của họ lại không như mong đợi. Khi đó những quốc gia cần vũ khí kỹ thuật cao sẽ suy nghĩ lại việc mua hàng từ Nga.
Những điều trên tạo nên bức tranh không mấy vui vẻ đối với ngành xuất cảng vũ khí của Nga. Việc xuất cảng đến tám trong 10 khách hàng lớn nhất của họ trong giai đoạn 2013 – 2017 và 2018 – 2022 đều giảm. Xuất cảng sang Ấn Độ, thị trường lớn nhất của Nga, giảm 37%. Còn mặc dù xuất cảng sang Trung Quốc và Ai Cập tăng, nhưng dự báo sẽ giảm trong những năm tới.
Cuộc chiến với Ukraine càng làm sâu sắc thêm những bất ổn chính trị, kinh tế và xã hội lâu đời của Nga. Cũng chính hành động của Nga khiến quân đội Phương Tây sẵn sàng trở lại, tăng cường mua vũ khí để đối phó với những mối đe dọa ngày càng tăng từ Nga.
Báo cáo của SIPRI cũng nhận định rằng với số lượng đơn đặt hàng chờ giao thấp, thì có lẽ trong những năm tới, xuất cảng vũ khí của nước Nga sẽ tiếp tục giảm. Đó sẽ là một tương lai ảm đạm cho cho quốc gia này. (MPL) [kn]