LONDON, Anh (NV) – Sau bất kỳ cuộc tấn công khủng bố nào đều có câu hỏi là tại sao việc này không bị ngăn chặn hoặc bị phát hiện. Vụ tấn công ở Moscow vừa xảy ra đặt ra những vấn đề khó khăn cho ông Vladimir Putin, tổng thống Nga, vào thời điểm căng thẳng và mất lòng tin quốc tế.
Đặc biệt là lời cảnh báo từ phía Mỹ trước đó, theo BBC bình luận ngày 23 Tháng Ba.
Washington cảnh báo công dân Mỹ một cách bất thường
Bộ Ngoại Giao Mỹ hôm 7 Tháng Ba đưa ra một cảnh báo bất thường về việc có các báo cáo rằng “những kẻ cực đoan” đang có “kế hoạch nhằm mục tiêu vào các cuộc tụ tập lớn sắp xảy ra ở Moscow” và đặc biệt đề cập đến “các buổi hòa nhạc.” Cơ quan này khuyên người Mỹ trong thành phố tránh tụ tập đông người trong 48 giờ tới.
Thời điểm cảnh báo và thực tế có thể không hoàn toàn trùng khớp, nhưng các chi tiết khác lại có mối liên hệ chặt chẽ với các vụ tấn công ở rạp Crocus City Hall, vùng ngoại ô Moscow, xảy ra vào ngày Thứ Sáu, 22 Tháng Ba.
Có vẻ như rõ ràng Washington có một loại thông tin tình báo nào đó và có liên quan đến hoạt động của nhóm Nhà Nước Hồi Giáo (IS), nhóm đã đưa ra tuyên bố đứng sau vụ tấn công Moscow.
Ngoài cảnh báo công khai tới công dân của mình, Mỹ cũng cho biết họ đã liên lạc trực tiếp với chính phủ Nga.
Một giới chức Mỹ cho biết trong một tuyên bố sau vụ tấn công: “Washington cũng đã chia sẻ thông tin này với chính quyền Nga theo chính sách ‘nghĩa vụ cảnh báo’ lâu dài của Mỹ.”
Có những kênh thông qua đó thông tin tình báo được chia sẻ giữa các quốc gia – ngay cả những quốc gia không phải là đồng minh – đặc biệt khi liên quan đến các cuộc tấn công có thể xảy ra nhằm vào dân thường.
Moscow “phớt lờ” những cảnh báo của Mỹ
Ba ngày trước vụ tấn công, ông Vladimir Putin, tổng thống Nga, phát biểu trước hội đồng An Ninh Liên Bang Nga (FSB), rằng ưu tiên hàng đầu là hỗ trợ cái mà ông gọi là chiến dịch quân sự đặc biệt – cụm từ chính thức để chỉ cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.
Ông Putin tuyên bố rằng Ukraine đã chuyển sang cái mà ông gọi là “chiến thuật khủng bố”.
Nhà lãnh đạo Nga cũng nói thẳng về điều mà ông cho là “những tuyên bố khiêu khích” từ phương Tây về các cuộc tấn công khủng bố tiềm tàng bên trong nước Nga.
Ông Putin cho rằng những cảnh báo “giống như hành vi tống tiền trắng trợn và nhằm mục đích đe dọa và gây bất ổn cho xã hội của chúng ta.”
Qua những gì ông Putin biểu lộ cho thấy sự ngờ vực giữa Mỹ và Nga có nghĩa là Moscow có thể đã không muốn lắng nghe và thay vào đó coi những cảnh báo này là một phần trong nỗ lực đe dọa Nga, liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine.
Hiện tại vẫn chưa biết bản chất chính xác của thông tin mà Mỹ có hoặc chuyển giao cũng như mức độ rõ ràng của thông tin đó. Thông tin tình báo thường có thể mơ hồ và khó có thể đưa ra phản ứng cụ thể.
Tuy nhiên Mỹ có một cỗ máy thu thập thông tin tình báo khổng lồ và theo dõi IS chặt chẽ. Chi nhánh IS bị nghi ngờ thực hiện vụ tấn công ở Moscow cũng có liên quan đến một vụ nhằm vào quân đội Mỹ và dân thường tại sân bay Kabul vào Tháng Tám, 2021, cũng như các vụ đánh bom chết người gần đây hơn ở Iraq.
Phiến quân Nhà Nước Hồi Giáo (IS) tự xưng đã nhận trách nhiệm tiến hành vụ xả súng, ném bom xăng tại nhà hát ở Krasnogorsk, ngoại ô Moskva, Nga, khiến ít nhất có 133 người chết. Nhóm trực tiếp thực hiện cuộc tấn công đẫm máu này là Khorasan, chi nhánh IS ở Afghanistan (ISIS-K).
Nhưng nếu thông tin tình báo được chia sẻ với Nga là đáng tin cậy và cụ thể về ISIS-K, thì cơ quan FSB và ông Putin có thể dường như đang lưỡng lự về lý do tại sao họ không xem xét vấn đề này một cách nghiêm túc hơn.
Điều này lại làm tăng nghi vấn về việc ông Putin tìm cách liên hệ cuộc tấn công với Kiev nhằm làm chệch hướng đổ lỗi và xây dựng sự ủng hộ cho hành vi xâm lăng Ukraine, thay vì thừa nhận Moscow có thể đã bỏ lỡ lời cảnh báo của Mỹ. (MPL) [kn]