STOCKHOLM, Thụy Điển (NV) – Tác giả, nhà soạn kịch và thi hào người Na Uy Jon Fosse được vinh danh với giải Nobel Văn Chương 2023.
Viện Hàn Lâm Thụy Điển hôm Thứ Năm, 5 Tháng Mười cho biết đó là nhờ “những vở kịch và văn xuôi đổi mới mang lại tiếng nói cho những thứ không thể diễn tả bằng lời”.
Ngoài giải thưởng, Fosse còn nhận được 11 triệu kronor Thụy Điển (gần $1 triệu).
Ông thừa nhận “bị choáng ngợp tới nỗi hốt hoảng” trước giải thưởng.
Những người đoạt giải trước đây – được trao cho sự nghiệp của một nhà văn, chứ không phải một cuốn sách – gồm có Toni Morrison, Doris Lessing, Gabriel Garcia Marquez và Bob Dylan.
Ra đời vào năm 1959, Fosse đã viết 40 vở kịch cùng với tiểu thuyết, tiểu luận, sách thiếu nhi và bản dịch.
Viện Hàn Lâm Thụy Điển cho biết ông “kết hợp bản chất nền tảng Na Uy với kỹ thuật về nghệ thuật” và được tán dương vì đã “phơi bày cốt lõi của sự lo lắng và mâu thuẫn trong con người” trong các tác phẩm.
Các tác phẩm của ông được dịch sang nhiều thứ tiếng trên khắp thế giới và ông cũng nhận được nhiều giải thưởng quốc tế.
Ban tổ chức cho biết Fosse có thể được so sánh với các văn sĩ vĩ đại trước đây như đồng hương Na Uy Tarjei Vesaas cũng như Samuel Beckett, Thomas Bernhard, Georg Trakl và Franz Kafka.
“Mặc dù Fosse có góc nhìn tiêu cực với những người đi trước, nhưng tầm nhìn ngộ đạo đặc biệt của ông không thể nói là dẫn đến thái độ coi nhẹ thế giới theo chủ nghĩa hư vô.
“Quả thực, có sự ấm áp và hài hước tuyệt vời trong tác phẩm của ông, cũng như sự mong manh ngây ngô trước những hình ảnh rõ ràng về những gì nhân loại trải qua,” Giải Nobel viết trên mạng xã hội.
Họ nói rằng tiểu thuyết của ông “được gọt đẽo rất nhiều theo phong cách mang tên ‘Fosse tối giản'”.
Họ nói thêm: “Fosse trình bày những tình huống hàng ngày dễ dàng nhận ra trong cuộc sống.”
Các giải thưởng Nobel, được trao từ năm 1901, công nhận những thành tựu về văn chương, khoa học, hòa bình và sau này bổ túc thêm kinh tế.
Giải thưởng văn chương được trao cho “người tạo ra tác phẩm xuất sắc nhất trong lãnh vực văn chương theo chiều hướng lý tưởng”, theo di chúc năm 1895 của doanh nhân, nhà từ thiện người Thụy Điển Alfred Nobel.
Không có danh sách rút gọn công khai cho Giải Văn Chương, nhưng Salman Rushdie, Can Xue, Margaret Atwood và Haruki Murakami được cho là những ứng cử viên tiềm năng khác.
Năm ngoái, nhà văn người Pháp Annie Ernaux giành chiến thắng vì điều mà hội đồng đánh giá là một tác phẩm “không khoan nhượng” kéo dài 50 năm, khám phá “cuộc sống được đánh dấu bằng sự bất bình đẳng to lớn về giới tính, ngôn ngữ và giai cấp.” (TTHN)
ĐỌC THÊM: